سازگاری با تغییرات اقلیمی با رویکرد ارزیابی فرصت‏ها و چالش‏ها در مقیاس حوزه آبخیز

پروژه‏های آبخیزداری و منابع طبیعی اعم از مدیریتی، سازه‏ای و بیولوژیکی به منظور حفاظت از منابع پایه (آب، خاک و پوشش گیاهی) و تداوم تولید از طریق حفظ حاصلخیزی خاک و پایداری کشاورزی طراحی و اجرا می‏گردند. تغییرات اقلیمی کنونی و بیم تداوم آن در آینده موجب شده تا نگرانی اساسی در این زمینه بیشتر باشد. هدف از این تحقیق ارزیابی کیفی و فنی پروژه های اجرا شده آبخیزداری در راستای پایداری محیط‏زیست و بهبود فعالیت های کشاورزی و نیز ارزیابی دیدگاه ساکنین محلی در این زمینه بود که در قالب پروژه بین‏المللی منارید در حوزه رزین استان کرمانشاه به‏عمل آمد. بر پایه نتایج این پژوهش، کپه‏کاری، باغ دیم، بندهای سنگ ملاتی و گابیونی و کانال سیل مهمترین پروژه‏های احداثی بودند.کپه‏کاری تا حدودی موفقیت‏آمیز بود، اما قرق نشده بود. تقریبا بخش قابل توجه نهال‏های غرس شده نیز خشکیده بودند. اقدامات مکانیکی به‏ویژه کانال (دایک) نیز به‏دلیل عدم خطرات سیل، فرسایش و رسوب از تمهیدات لازم برای ساخت برخوردار نبودند و از نظرات ساکنین محلی برای ساخت آنها استفاده نشده بود. در نهایت مواردی چون مدیریت چرا، اصلاح شخم، کشاورزی پایدار و برنامه‏ریزی برای منابع آب و جاذبه‏های گردشگری و حفظ تنوع زیستی از محورهای مهم و منطبق بر اهداف پروژه منارید است که مورد برنامه‏ریزی جامع با قابلیت اجرایی قرار نگرفته بودند. این موارد مهمترین ضرورت‏های آبخیزداری نوین برای سازگاری با تغییرات اقلیمی، کمترین حد برهم زدن نیم‏رخ خاک و حفظ رطوبت آن، افزایش بهره‏وری منابع آب، اصلاح شخم و مدیریت مناسب نهاده‏های کشاورزی استوار است.