بررسی عملکرد برخی روش‌های سنتی تامین و ذخیره آب در مناطق کویری (مطالعه موردی: استان کرمان)

روش‌های سنتی تامین و ذخیره آب از قدیم‌الایام موردتوجه مردم در مناطق مختلف به‌خصوص نواحی کویری بوده است به‌طوری‌که به سازه‌هایی بااهمیت و حیاتی در این مناطق تبدیل‌شده‌اند. در این تحقیق به بررسی میدانی برخی روش‌های سنتی تامین و ذخیره آب در استان کرمان پرداخته شد. در این تحقیق پژوهش‌های مطالعاتی بررسی منابع و پیشینه پژوهش در سطح جهان، کشور و استان کرمان، هم‌فکری و تبادل اطلاعات مناطق با کارشناسان خبره عرصه‌ی منابع طبیعی و آبخیزداری، تکمیل پرسشنامه از کارشناسان و بومیان منطقه، استفاده از داده‌ها و منابعی از تاریخ آب استان کرمان واقع در کتابخانه میراث فرهنگی و کرمان شناسی و پژوهش‌های میدانی و تکمیل پرسشنامه و بازدید، آماربرداری، تهیه مستندات فیلم، عکس و داده‌ها پرداخته شد. سپس به مشخص کردن عیوب و نقاط ضعف احتمالی روش‌های سنتی حفاظت آب و ارائه راه‌های اصلاح یا رفع آن‌ها از طریق استفاده از فنون و امکانات نوین پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که روش های سنتی حفاظت آب در استان کرمان شامل سازه‌های بند، استخرهای ذخیره آب، دربند، کش بند، قنات و خندق های ذخیره آب در ارتفاعات می‌باشند که مهم‌ترین و پرکاربردترین این روش‌ها در استان کرمان، قنات و استخر می‌باشند و سازه‌های دیگر در درجه بعدی اهمیت می‌باشند. نتایج تحقیق هم‌چنین نشان داد که استخرهای ذخیره آب در استان کرمان برای نگهداری و بهره‌وری آب به قدمت 3000 سال هم می‌رسد که از آن جمله استخر حسین‌آباد، استخر دیوونی می‌باشد که ثبت میراث فرهنگی هم شده است.

investigating the performance of some traditional water supply and storage methods in desert areas (case study: kerman province)

traditional methods of water supply and storage have been of interest to people in different regions especially desert areas since ancient times, so that they have become important and vital structures in these areas. in this study, some traditional methods of water supply and storage in kerman province were investigated in the field. in this study, the study of the resources and research background in the world, the country and kerman province, the convergence and exchange of information of the regions with experts in the field of natural resources and watershed management, the completion of questionnaires from experts and natives of the region, the use of data and resources from the water history of kerman province located in the library of cultural heritage and kermanology, field research, and the completion of questionnaires and visits, surveys, preparation of documentaries of films, photos and datawere discussed. then, the defects and possible weaknesses of traditional water conservation methods were identified and ways to correct or eliminate them through the use of new techniques and facilities were discussed. the results of the research showed that the traditional methods of water conservation in kerman province include dam structures, water storage pools, darband structure, keshband structure, aqueducts and water storage ditches in the heights, the most important and widely used of these methods in kerman province are aqueducts and pools, and other structures are of secondary importance. the results of the research also showed that water storage pools in kerman province for water storage and productivity are 3000 years old, including hossein abad pool, divooni pool, which has also been registered as a cultural heritage.