بررسی تحولات و نحوه تکوین ژئومورفولوژیکی تالاب ‌‌آق‌گل

تالاب‌ها آبگیرهای طبیعی هستند که در مناطق فروافتاده و محصور شکل‌گرفته و توسط جریان‌های سطحی و یا زیرزمینی و یا هر دوی آن‌ها تغذیه می‌شوند. فروافتادگی بستر تالاب‌ها عموماً در اثر عوامل ‌زمین‌شناسی و زمین‌ریخت‌شناسی شکل‌گرفته که بر طبق عملکرد عوامل طبیعی متعدد مثل فرسایش و ‌رسوب‌گذاری متحول می‌شوند. تالاب ‌‌آق‌گل در گودترین بخش ‌حوزه آبریز رودخانه شرا (قره چای) در مرز سیاسی دو استان مرکزی و همدان واقع‌شده است. هدف‌‌ از تحقیق حاضر مطالعه و بررسی نحوه تکوین ‌زمین‌شناسی و ژئومورفولوژی و نوسانات و تغییرات سطح تالاب ‌‌آق‌گل در دوره زمانی کواترنر بر اساس شواهد ‌زمین‌شناسی‌، گسترش و ضخامت رسوبات آبرفتی است. بدین منظور‌‌ از منابع کتابخانه‌ای‌‌ ازجمله کتاب‌ها، مقالات، گزارش‌ها، نقشه توپوگرافی 1:25000 سازمان ‌نقشه‌برداری، نقشه ‌زمین‌شناسی و تکتونیک 1:100000، تصاویر سنجنده aster در محیط ‌نرم‌افزار گوگل ارث انجین و مشاهدات میدانی استفاده گردید. نتایج حاکی‌‌ از آن است در ابتدای کواترنر‌، محدوده تالاب به‌صورت یک فروافتادگی بزرگ بوده و رسوبات آبرفتی حاصل‌‌ از فرسایش توسط جریانات سطحی به آن حمل می‌شده است در زمان حاضر به علت تغییرات اقلیمی و کاهش نزولات جوی و خشک‌سالی‌های متمادی، تالاب مذکور به یک تالاب فصلی تبدیل‌شده و سطح تالاب به قسمت‌های فروافتاده میانی محدودشده است. تصاویر ماهواره‌‌ای نشان دادند که به لحاظ مورفولوژی این تالابی‌‌ از اشکال متنوع و پیچیده‌‌ای برخوردار نمی‌باشد.

investigating the developments and geomorphological development of agh gol wetland

wetlands are natural reservoirs that are formed in sunken and enclosed areas and are fed by surface or underground streams or both. the subsidence of wetlands is generally caused by geological and geomorphological factors, which are based on the action of natural factors. agh gol pond is located in the deepest part of the shera river basin (qarachai) on the political border of the two provinces of mazari and hamedan. the purpose of the current research is to study and investigate the development of geology and geomorphology and fluctuations and surface changes of agh gol wetland in the quaternary period based on geological evidence, the spread and thickness of alluvial sediments. for this purpose, library sources such as books, articles, reports, 1:25000 topographic map of the mapping organization, 1:100000 geological and tectonic map, aster sensor images in google earth engine software environment and field observations were used. the results indicate that at the beginning of the quaternary, the area of the wetland was in the form of a large depression and the alluvial sediments resulting from erosion were transported to it by surface currents. it has become a seasonal wetland and the level of the wetland is limited to the sunken middle parts. satellite images showed that in terms of morphology, this wetland does not have diverse and complex forms.