تغییرات ماهانه، فصلی و سالانه شماره منحنی و رواناب در حوزه آبخیز بار-اریه نیشابور

برآورد رواناب حاصل از بارش های جوی و درک کمی فرآیندهای مختلف تولید آن به عنوان یکی از مباحث مهم و بنیادی در دانش هیدرولوژی به شمار می رود. از آن جا که عوامل متعددی روی رواﻧﺎب در ﺣﻮزه آبخیز آن تاثیرگذار گذاشته، تخمین آن مساله پیچیده ای است. لذا برآورد آن اساس بسیاری از پژوهش ها، مطالعات و طرح های ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﺳﻌﻪ، بهره برداری از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب و سازه های آبی را ﺗﺸﻜﻴﻞ می دهد. با توجه به موارد ذکر شده از داده‌های بارش و دبی حوزه آبخیز بار-اریه نیشابور واقع در استان خراسان رضوی به‌منظور بررسی تغییرات زمانی از روش ﺷﻤﺎره ﻣﻨﺤﻨﯽ استخراج شده از ﺳﺮوﯾﺲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺧﺎک آمریکا استفاده شد. بدین منظور از داده‌های بارش و دبی ایستگاه بار- اریه در یک بازه زمانی 56 سال و در مقیاس روزانه رواناب و مقدار شماره منحنی در سه حالت رطوبت پیشین در حالت کم، متوسط و زیاد خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیش‌ترین و کم‌ترین مقدار متوسط شماره منحنی برای ماه های فروردین و بهمن برابر با 93 و 76 درصد به دست آمد. هم‌چنین بیش ترین و کم ترین میزان متوسط رواناب مربوط به ماه فروردین و شهریور با مقدار عددی 12/45 و 0/12 میلی‌متر در دوره آماری مورد بررسی محاسبه شد. علاوه بر این که حداکثر، حداقل و میانگین مقدار شماره منحنی در تابستان و پاییز برابر با 93، 91 و 92 و 85، 81 و83 درصد و در بهار و زمستان برابر با 81 و 79 و 80 و 78، 76 و 77 درصد در حوضه مورد بررسی به دست آمد. باتوجه به تغییرات زمانی و مکانی شماره منحنی و اهمیت این شاخص با توجه به اطلاعاتی که در مورد تبدیل بارش به رواناب ارائه می دهد، توجه مسوولین، سیاست گذاران و دست اندرکاران در راستای مدیریت منابع آب، توسعه پایدار و در نهایت توجه به بهبود زندگی ساکنین حوزه آبخیز را می طلبد.