گزارش فنی: بررسی اثرات خشکسالی بر تنوع زیستی جزایر دریاچه ارومیه و راهکارهای جایگزین تامین منابع آب

هر ساله حدود 413 میلیارد متر مکعب آب در اثر نزولات جوی وارد کشور می شود که از این مقدار حدود 283 میلیارد متر مکعب از طریق تبخیر و تعرق دوباره وارد جو می شود. در واقع هدف از اجرای طرح های جمع آوری آب باران استفاده از میزان آبی است که توسط تبخیر و تعرق از دسترس خارج می گردد. جمع آوری آب باران غالباً با هدف تامین آب غیر شرب خانگی، آبیاری فضای سبز خانگی و شهری، آب شرب دام ها و آبیاری باغات به صورت محدود انجام می شود. یکی دیگر از مصارف آب باران جمع آوری شده، تامین آب شرب مورد نیاز حیات وحش است که در کشورهای مختلف تجربه گردیده است. بر اساس اطلاعات موجود در کشور، هنوز مطالعات جامعی بر روی استفاده از سطوح آبگیر باران به منظور تامین آب شرب حیات وحش که منتهی به تهیه یک دستورالعمل اجرایی در این زمینه باشد صورت نپذیرفته است. در این راستا طرح بررسی اثرات خشک سالی بر تنوع زیستی جزایر دریاچه ارومیه و راهکارهای جایگزین تامین منابع آب با هدف مطالعه و طراحی سطوح آبگیر باران به منظور تامین آب شرب حیات وحش جزایر سه گانه دریاچه ارومیه (کبودان، اسپیر و آرزو) به نحوی که این روش سازگار با محیط زیست بوده و تامین آب آن نسبتاً قابل اطمینان و بادوام باشد، و هم چنین بومی سازی الگوهای مطالعه و طراحی سیستم های سطوح آبگیر باران جهت استفاده در سایر مناطق حفاظت شده کشور؛ در اولویت انجام توسط انجمن سیستم های سطوح آبگیر باران ایران قرار گرفت. جهت رسیدن به اهداف این طرح مطالعات در قالب پنج بخش مجزا شامل: مروری بر روش های جمع آوری آب باران به ویژه برای حیات وحش، مروری بر اقلیم حوضه دریاچه ارومیه و خرداقلیم و تنوع زیستی جزایر با نگاه ویژه به خشک سالی های حاکم بر منطقه، مکان یابی سیستم های سطوح آبگیر باران مناسب برای جزایر دریاچه ارومیه، طراحی سیستم های سطوح آبگیر باران مناسب برای جزایر دریاچه ارومیه (انتخاب محل اجرا و برآورد مالی)، دستورالعمل تامین آب شرب حیات وحش با تکیه بر استحصال آب باران (جزایر دریاچه ارومیه) برنامه ریزی و انجام پذیرفت. در حال حاضر نیز یک مورد از سامانه های استحصال آب باران طراحی شده در جزیره کبودان واقع در دریاچه ارومیه در حال احداث است. همچنین از نتایج این مطالعات یک جلد کتاب با همکاری انجمن سطوح آبگیر باران و دفتر حفاظت از تالاب های ایران در حال تهیه می باشد.

Rainwater Harvesting for Urmia Island (I.R.Iran) Wildlife

The Urmia Lake (NE Iran) is about to be completely dried so that many precious animals species could be scattered around looking for water and food. Occasional counter measures have been undertaken by local authorities including water transformation by ship and helicopter which could not be considered to be a sustainable solution in the long term scale. One should note that apart from water scarcity, animal forage has been also affected by recent drought. Therefore, any solution proposed for providing animal drinking water, should consider a sustainable planting practices at the same time. Rainwater harvesting (RWH) is a modern solution for collecting, conducting and storing rainfall induced runoff from natural and artificial impermeable surfaces. This method is particularly useful for remote area where usual water supply systems may not be applicable. Rainwater harvesting systems is composed of a catchment, conveying devices and storage facilities. Catchment should be almost impermeable and large enough to provide required amount of water during individual or several consequent rainfall events. Catchment surface may be naturally impervious or can be artificially isolated for maximum runoff production using different material types such as cement, bitumen or PVC membranes. Runoff generated by impervious catchment can be conveyed into a downstream reservoir using a pipeline or low height ditches. Reservoir capacity should be tailored with respect to the long term average or minimum monthly rainfall using frequency analysis. The results of the study presented here shows that in three out of four important Urmia islands (i.e. Espir, Kaboodan and Ashk) there exist long slopping rock surfaces with a good distribution along the area which can be used as impervious catchment for runoff collection. It is only in the Arezoo Island that contains more gentle topography and is covered with a weathered surface layer so that artificially constructed impervious catchment may be needed. Other possibilities such as groundwater dam to be constructed along some of the main stream channels are also considered as a good alternative and more durable solution.Normal 0 false false false ENUS XNONE FA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable{msostylename:&Table Normal&;msotstylerowbandsize:0;msotstylecolbandsize:0;msostylenoshow:yes;msostylepriority:99;msostyleparent:&&;msopaddingalt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;msoparamargintop:0cm;msoparamarginright:0cm;msoparamarginbottom:10.0pt;msoparamarginleft:0cm;lineheight:115%;msopagination:widoworphan;fontsize:11.0pt;fontfamily:&Calibri&,&sansserif&;msoasciifontfamily:Calibri;msoasciithemefont:minorlatin;msohansifontfamily:Calibri;msohansithemefont:minorlatin;}