نقش استحصال آب باران در بهبود رفاه جامعه و خدمات زیست بوم

خدمات زیست بوم پایه و اساس رفاه انسان و معیشت جوامع روستایی به‌ویژه جوامع فقیر تلقی می‌شوند. استحصال آب باران می‌تواند فراهم‌کننده فرصتی جهت بهبود تولید زیست بوم، معیشت، اقتصاد و رفاه جامعه باشد. هم‌چنین می‌تواند موجب هم‌افزایی بین مدیریت سرزمین و رفاه جامعه شود، به‌ویژه در مواردی که استحصال آب باران به کمک کشاورزی دیم آمده، یا به مدیریت حوزه آبخیز کمک می‌کند و یا در تامین آب مورد نیاز مناطق شهری و روستایی مورد استفاده قرار می گیرد. سامانه‌های استحصال آب باران به‌ویژه در کشور ما اغلب در طرح‌های مدیریت منابع آب مورد غفلت قرار گرفته و آب مورد نیاز فقط از منابع آب سطحی یا زیرزمینی تامین می‌شود. بنابراین باید به این فن‌آوری به‌عنوان فرصتی برای مدیریت بهتر منابع آب نگریست. استفاده از این سامانه‌ها با اندک میزان سرمایه‌گذاری برای یک مدت کوتاه 5 تا 10 سال، می‌تواند منجر به بهبود و افزایش قابلیت اعتماد سیستم در تامین آب، افزایش تولیدات کشاورزی و پایداری خدمات زیست بوم شود. هم‌چنین به‌عنوان یک راهکار سازگار در مناطقی که توزیع بارش دارای تغییرپذیری و نوسان بالایی است مورد استفاده است. با توجه به سناریوهای آینده تغییر اقلیم، افزایش نوسانات بارشی، تبخیر بیش‌تر، رشد جمعیت و به‌تبع آن، افزایش تقاضا برای خدمات زیست بوم، به‌ویژه آب، ناگزیر خواهد بود. بنابراین استحصال آب یک اقدام کلیدی در جهت سازگاری با تغییر اقلیم و کاهش آسیب‌پذیری جامعه از نوسانات اقلیمی تلقی می‌شود. ضمن این‌که علاوه بر افزایش دانش عمومی نسبت به عملکرد اکوسیستمی این سامانه ها نسبت به ممیزی، ارزیابی و کاربست دانش بومی استحصال آب باران در کشور باید قدم های اساسی را برداشت. 

role of rainwater harvesting for improving the human well-being and ecosystem services

 ecosystem services are fundamental for human well-being and are the basis of rural livelihoods, particularly for poor people. rainwater harvesting can serve as an opportunity to enhance ecosystem productivity, thereby improving livelihoods, human well-being, and economies. rainwater harvesting has been shown to create synergies between landscape management and human well-being. these synergies are particularly obvious when rainwater harvesting improves rainfed agriculture, is applied in watershed management, and when rainwater harvesting interventions address household water supplies in urban and rural areas. rainwater harvesting has often been a neglected opportunity in water resource management: only water from surface and ground water sources is conventionally considered. managing rainfall will also present new management opportunities, including rainwater harvesting. improved water supply, enhanced agricultural production, and sustainable ecosystem services can be attained through adoption of rainwater harvesting with relatively low investments over fairly short time spans (5-10 years). rainwater harvesting is a coping strategy in variable rainfall areas. in the future climate change will increase rainfall variability and evaporation, and population growth will increase demand on ecosystem services, in particular for water. rainwater harvesting will become a key intervention in adaptation and reducing vulnerabilities. moreover, in addition to increasing public knowledge about the ecosystem function of these systems, basic steps should be taken in the audit, evaluation and application of local knowledge of rainwater harvesting in the country.