مطالعه اثر دمای خشک کردن بر برخی از خصوصیات فیتوشیمیایی برگ کنگرفرنگی (Cynara scolymus L.)

چکیدهبه‌منظور بررسی تاثیر دمای خشک کردن بر برخی خصوصیات کیفی برگ گیاه دارویی کنگر فرنگی (cynara scolymus l.) آزمایشی به‌صورت طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار و پنج تیمار دمایی 40، 50، 60، 70 و 80 درجه سانتی‌گراد در سال 1391 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‌طبیعی گرگان انجام شد. از نمونه‏های خشک شده در سایه به‌عنوان شاهد استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فنل در دمای 60 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. در مقابل در نمونه های خشک شده در دمای 70 و 80 درجه سانتی‌گراد غلظت فنل به شدت کاهش یافت. بیشترین میزان فلاونویید (15/5 میلی گرم بر گرم)، فعالیت آنتی‏اکسیدانی (67/144درصد) و همچنین اسیدکافییک برگ (91/4 میلی گرم بر کیلوگرم) در نمونه‏های خشک شده در سایه مشاهده شد. بر خلاف فنل کل سایر ترکیبات فنل‏دار از جمله فلاونویید، اسیدکافییک و اسیدکلرژنیک در بین تیمارهای دماهایی، دمای 40 درجه سانتی‌گراد بیشترین میزان تجمع را داشتند. بیشترین فعالیت آنتی‏اکسیدانی در نمونه های خشک شده در سایه مشاهده شد. در بین تیمارهای دمایی با دستگاه خشک کن، با افزایش دمای خشک کردن، میزان عملکرد آنتی‏اکسیدان افزوده شد که نشان‌دهنده تغییر ترکیبات فنلی ساده به ترکیبات آنتی اکسیدانی است. با این وجود، در بین تیمارهای دمایی با دستگاه خشک کن کیفی‏ترین حالت از نقطه نظر غلظت اغلب ترکیبات موثر در دمای 40 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. لذا پیشنهاد می‏شود در صورت ایجاد ضرورت برای خشک کردن مصنوعی نمونه‏های برگی، به ویژه در مناطق مرطوب، از دمای40 درجه سانتی‌گراد استفاده شود.واژگان کلیدی: اسید کافییک، اسید کلروژنیک، دمای خشک کردن، فنل، کنگر فرنگی.