بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس سرشاخه های هوایی گیاه Physospermum cornubiense (L.) DC. در منطقه قهرود کاشان

چکیدهجنس شوکران باغی(physospermum cusson ex juss.) متعلق به تیره چتریان (apiaceae)، دارای گونه‌های دارویی و معطر بسیار ارزشمندی است که تاکنون بالغ بر 18 گونه از این جنس در جهان و یک گونه از ایران گزارش شده ‌است. در این تحقیق به‌منظور بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس گیاه شوکران باغی در منطقه قهرود کاشان، سرشاخه های هوایی گیاه در دو مرحله قبل و بعد گل دهی در بهار سال 1390 جمع‌آوری، در شرایط آزمایشگاه خشک و به روش تقطیر با بخار همزمان با حلال آلی (sde) اسانس‌گیری و شناسایی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس با استفاده از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی (gc) و گاز کروماتوگرافی متصل‌شده به طیف‌سنج جرمی (gc/ms) انجام گرفت. نتایج نشان داد تعداد 25 ترکیب در اسانس گیاه در فاز گل دهی که به‌ترتیب: ژرماکرن-دی (88/52 درصد)، کاریوفیلن (73/7 درصد) و نونادکان (38/2 درصد) بودند و تعداد 18 ترکیب در اسانس مرحله قبل از گل دهی که به‌ترتیب ترکیب‌های: ژرماکرن-دی (11/42 درصد)، گاما-کادینن (54/5 درصد)، فیتول (79/4 درصد) و بتا-میرسن (61/3 درصد) از مهمترین مواد موثره اسانس و بیشتر متعلق به سسکویی ترپن های هیدروکربنی بودند.واژگان کلیدی: اسانس، ژرماکرن-دی، شوکران باغی (physospermum cornubiense (l.) dc.)، قهرود کاشان