تاثیر سطوح مختلف آبیاری بر برخی فاکتورهای مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس در گیاه دارویی Lavandula angustifolia L.

چکیدهتنش های محیطی مختلف از جمله عوامل کاهش دهنده عملکرد محصولات کشاورزی می باشند. اما اعمال این تنش ها روی گیاهان دارویی بر میزان مواد موثره آن ها اثر گذار است.در این تحقیق تاثیر مقادیر مختلف آبیاری بر برخی فاکتورهای کمی و کیفی در گیاه دارویی اسطوخدوس (l. angustifolia l.) مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور قلمه‌های ریشه‌دار اسطوخدوس در بهار 1392 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی‌(ره) کشت شد و اثرات سطوح مختلف آبیاری (20، 40، 60 و 80 درصد ظرفیت مزرعه یا fc) بر برخی فاکتورهای مورفولوژیکی و عملکرد اسانس گیاه در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار بررسی گردید. اسانس‌گیری به روش تقطیر با آب )طرح کلونجر) انجام و مواد موثره اسانس به وسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی (gc/ms) شناسایی گردید. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که در تمام اندازه گیری ها، سطوح مختلف آبیاری تاثیر معنی داری بر تعداد شاخه فرعی در بوته داشت اما در ارتفاع گیاه، قطر ساقه و طول و عرض برگ تفاوت معنی دار ایجاد نگردید. همچنین تجزیه واریانس داده های مربوط به درصد اسانس، میزان کلروفیل و مقاومت روزنه ای نیز نشان دهنده وجود تفاوت معنی‌دار در این صفت‌ها بود. بیشترین درصد اسانس (6/2 درصد)، بیشترین میزان کلروفیل (73/54)، بالاترین مقدار مقاومت روزنه‌ای (2/12) و بیشترین مقدار آلفا-پینن، بتا-پینن و آلفا-کادینول، در تیمار آبیاری 40% fc حاصل گردید. واژگان کلیدی: آبیاری، اسانس، اسطوخدوس، ظرفیت مزرعه، گیاه دارویی