بررسی تغییرات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس گیاه salvia mirzayanii l. در شرایط خشکی و نانو سریم اکساید

در این تحقیق تغییرات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی مریم گلی ایرانی (salvia mirzayanii l.) در شرایط تیمار خشکی و سطح متفاوت نانو سریم اکساید، پژوهشی گلدانی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آزمایش اسپلیت پلات در سه تکرار بررسی گردید. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی در 4 سطح 25، 50، 75 و 100 (شاهد) درصد ظرفیت زراعی و فاکتور فرعی محلول­پاشی با نانوسریم اکساید در پنج سطح عدم مصرف (شاهد)، 125، 250، 500 و 1000 میلی­لیتر در لیتر بود. اسانس گیری از اندام ها با استفاده از روش تقطیر با آب صورت گرفت و ترکیبات با استفاده از gc/ms جداسازی و شناسایی گردیدند.نتایج نشان داد اثر متقابل شرایط بدون تنش خشکی × 1000 میلی لیتر نانو سریم اکساید نسبت به تیمار شاهد بیشترین اثر را بر افزایش ارتفاع بوته (35 درصد)، طول ریشه (22 درصد)، وزن خشک ریشه (14.9 درصد)، درصد اسانس (19 درصد)، کلروفیل a (32 درصد)، کلروفیل b (31 درصد) و کاتالاز (16 درصد داشت. همچنین اثر متقابل تنش خشکی در سطح 25 درصد در 125 میلی‌لیتر نانو سریم اکساید بیشترین اثر را بر کاهش وزن خشک بوته (12 درصد)، طول ریشه (13 درصد)، وزن خشک ریشه (19 درصد)، درصد اسانس (10 درصد)، کلروفیل a (14 درصد) داشت. ترکیب دکان (19.53 درصد) در شرایط بدون تنش خشکی، ترکیبات اسپاتولئول (35.86 درصد)، دودکانه (18.4 درصد)، بوتانیک اسید (19.8 درصد) و لینالول (25.03 درصد) در شرایط تنش خشکی 50 درصد ظرفیت زراعی و اوکتان (13.76 درصد بنابراین غلظت 1000 میلی گرم در لیتر نانو اکسید سریم بیشترین تاثیر را بر بهبود ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی مریم گلی گذاشت. اما در شرایط 50 درصد ظرفیت زراعی ترکیبات ثانویه اسپاتولئول، دودکانه، بوتانیک اسید و لینالول بیشترین و در شرایط 75 درصد ظرفیت زراعی ترکیبات ثانویه اوکتان، تریمتیل و هگزیل ایزووالرات بیشترین مقدار را داشتند.

Study of morphological and physiological changes of Salvia mirzayanii under drought and nano-cerium oxide conditions

In this split plot study, the morphological and phytochemical changes of Iranian Salvia (Salvia mirzayanii L.) under drought stress and cerium oxide nanoparticle treatment in a randomized complete block design with three replications were investigated. The main plot included drought stress at 4 levels of 25, 50, 75 and 100 (control) percentage of the field capacity (FC).  The subplot was foliar spray of Cerium oxide nanoparticle at five levels of nonconsumption (control), 125, 250, 500 and 1000 ml/l. Essential oils were extracted from the organs using water distillation method and the compounds were separated and identified using GC/MS. The results showed that the interaction effect of conditions without drought stress × 1000 ml of nanocerium oxide compared to the control treatment had the greatest effect on increasing plant height (35%), root length (22%), root dry weight (14.9%), essential oil (19%), chlorophyll a (32%), chlorophyll b (31%) and catalase (16%). In addition, drought stress at the level of 25% in 125 ml nano cerium oxide decreased plant dry weight (12%), root length (13%), root dry weight (19%), essential oil percentage (10%), and chlorophyll a (14%). Based on the GS/MS results, decane compound (19.53%) in the condition without drought stress, the compounds of spatholeol (35.86%), docane (18.4%), butanic acid (19.8%) and linalool (25.03%) under condition of stress dryness of 50% field capacity and octane (13.76%) were included. Therefore, the concentration of 1000 mg/liter of cerium nanooxide had the greatest effect on improving the morphophysiological characteristics of Salvia. However, in the condition of 50% field capacity, the secondary compounds of spatholeol, dodecane, butanic acid and linalool were the highest, but in the condition of 75% of the field capacity, the highest amount belonged to the secondary compounds of octane, trimethyl and hexylisovalerate.