ارزیابی و مقایسه مهم‌ترین متابولیت‌های ثانویه عصاره متانولی اندام‌های مختلف گیاه cynara scolymus l. تحت تاثیر تنش آبی و تراکم کاشت

در این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه مهم‌ترین ترکیبات فنلی دارویی در عصاره اندام‌های مختلف کنگرفرنگی (cynara scolymus l.)تحت خشکی و تراکم، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله–ایلام و طی سال‌های زراعی 95-1394 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تنش خشکی در چهار سطح (100، 75، 50 و 25 درصد نیاز آبی) به عنوان عامل اصلی و تراکم در چهار سطح (10، 20، 30 و 40 هزار بوته در هکتار به ترتیب با فواصل 2، 1، 0.67 و 0.5 متر در طول و 0.5 متر بین ردیف) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. برگ و غنچه در سال دوم برداشت و پس از خشک شدن در دمای محیط جهت استخراج عصاره استفاده شد. شناسایی و میزان نارنجین، کافئیک و کلروژنیک اسید با استفاده از دستگاه hplc مشخص شد. نتایج نشان داد که افزایش تنش رطوبتی باعث کاهش 78 و 11 درصدی میزان نارنجین نسبت به شاهد در عصاره غنچه و برگ شد. بیش‌ترین میزان کافئیک اسید در عصاره برگ (0.74 میلی‌گرم در گرم ماده خشک) و اثر متقابل آبیاری کامل و تراکم 10 هزار بوته مشاهده شد. خشکی باعث افزایش بیوسنتز کافئیک و کلروژنیک اسید غنچه شد اما در اثر متقابل با تراکم، فقط کلروژنیک اسید در تنش شدید آبی و تراکم 10 هزار بوته بیش‌ترین مقدار را داشت. بین عصاره اندام‌های مصرفی، کافئیک اسید و نارنجین در عصاره برگی و کلروژنیک اسید در عصاره غنچه بیش‌ترین مقدار را داشتند.