بررسی و مقایسه میزان روغن و پروفیل اسیدهای چرب میوه جمعیت های مختلف گیاه دارویی rosa canina l. در رویشگاه‌های مختلف آذربایجان غربی، شمال غربی ایران

میوه گیاه دارویی نسترن کوهی (rosa rosa canina l.) حاوی مواد ارزشمندی مانند اسیدهای چرب است. در این تحقیق به منظور تعیین میزان روغن و پروفیل اسیدهای چرب بذرهای نسترن کوهی در رویشگاه های مختلف کشور و اطلاع از میزان تنوع این ترکیبات، میوه‌ها در زمان رسیدن کامل از 5 منطقه با شرایط اقلیمی مختلف شامل ارومیه، چالدران، بوکان، شاهین‌دژ و زنجان به‌ترتیب با ارتفاع1500، 2000، 1370، 1406، 1638 متر از سطح دریا در 30 شهریور 1396جمع آوری شدند. استخراج روغن بذرهای میوه با دستگاه سوکسله و تجزیه اسید‌های چرب با دستگاه کروماتوگرافی گازی (gc) صورت گرفت. نتایج نشان داد رویشگاه‌های مختلف تاثیر معنی دار بر میزان روغن و پروفیل اسیدهای چرب داشته است. بیشترین و کمترین درصد روغن به‌ترتیب، از رویشگاه‌های شاهیندژ (20.5 درصد) و چالدران (12.3 درصد) بدست آمد. اسیدهای چرب غالب روغن بذر رویشگاه چالدران، پالمیتیک اسید (49.5 درصد)، لینولئیک اسید (46.7 درصد)، سیس9 اولئیک اسید (28.8 درصد) و سیس11ایکوزانوئیک اسید (17.08 درصد) بودند، در حالی که اسیدهای چرب غالب رویشگاه ارومیه، لینولئیک اسید (96.42 درصد)، سیس9اولئیک اسید (33.30 درصد)، سیس11ایکوزانوئیک اسید (34.15 درصد) و پالمیتیک اسید (92.5 درصد) بودند. در رویشگاه زنجان، اسیدهای چرب اصلی، لینولئیک اسید (30.46 درصد)، سیس9 اولئیک اسید (42.28 درصد)، سیس11ایکوزانوئیک اسید (71.16 درصد) و پالمیتیک اسید (54.4 درصد) بودند. در رویشگاه بوکان، اسیدهای چرب غالب، لینولئیک اسید (31.45 درصد)، سیس9اولئیک اسید (70.27 درصد)، سیس 11 ایکوزانوئیک اسید ( 70.17درصد) و پالمیتیک اسید (33.5 درصد) بودند، در حالی که در رویشگاه شاهیندژ، لینولئیک اسید (61.52 درصد)، سیس9 اولئیک اسید (62.28 درصد) و سیس 11 ایکوزانوئیک اسید (70.18 درصد) اسیدهای چرب غالب بودند. رویشگاه‌های ارومیه و بوکان از نظر میزان اسیدهای چرب اشباع بهترین منطقه بودند، در حالی که بذرهای رویشگاه شاهیندژ از نظر مقدار اسیدهای چرب غیر اشباع غنی بودند. به‌طورکلی، نتایج حاصل از این مطالعه، اثر شرایط اکولوژیکی را بر کمیت و کیفیت اسیدهای چرب و درصد روغن موجود در بذر نسترن کوهی به اثبات رساند.