بررسی و مقایسه فیتوشیمیایی اسانس و عملکرد آنتی اکسیدانی سرشاخه های گیاه دارویی juniperus sabinal. در رویشگاه های مختلف مازندران و گلستان

گیاهjuniperus sabina l. ازجمله گیاهان دارویی ارزشمند شمال ایران است که از اثرات فارماکولوژیکی بسیاریاز جمله خواص ضدسرطانی، ضد مالاریا و ضد باروری برخوردار است. پژوهش حاضرباهدف ارزیابی فیتوشیمیایی اسانس و عملکرد آنتی‌اکسیدانی سرشاخه‌های گیاه مای‌مرزدر دو استان گلستان و مازندران انجام شد. نمونه‌ها از سه رویشگاه رامسر، رامیان وتوسکستان در فصل تابستان سال 1397 جمع‌آوری شدند. اسانس‌گیری به روش تقطیر با آب و شناسایی ترکیبات با استفاده از دستگاه gcfid و gcmsانجام شد. از دو روشtaoc و dpphجهت بررسی توانمندی آنتی‌اکسیدانی و روشرنگ‌سنجی (فولینسیکالچو) جهت سنجش فنل کل استفاده شد. بیشترین مقدار فنل‌کل در نمونه رامسر ( mg gae/g dw0.19  3.33)، مهار رادیکال dpph در نمونه رامیان (4.99  43.1 درصد) و آنتی اکسیدان کل در نمونه توسکستان (0.12  19.05 میلی‌گرم اسکوربیک اسید در گرم وزن خشک) مشاهده شد.اگرچه درصد اسانس و توانمندی آنتی‌اکسیدانی جمعیت‌های مناطق مورد مطالعه تفاوت معنی‌داری نداشتند، با این وجود تغییرات اجزای اسانس به ویژه ترکیبات قالب کاملا متفاوت بود. مقدارسابینن به عنوان ترکیب غالب در سه رویشگاه مذکور به‌ترتیب 12.5، 49.8 و 58 درصدبود. نکته قابل توجه در این پژوهش وجود ترکیب میرتنیلاستات به مقدار 72.6 درصد در نمونه رامسر بود که تاکنون در رابطه با این گیاه گزارش نشده است.با توجه به تفاوت بارز مشاهده شده در ترکیب اسیدهای چرب ضروری اسانس مای‌مرز رامسر، پیشنهاد می‌گردد که این توده گیاهی به دقت بیشتری مورد بررسی قرار گرفته و در صورت امکان به عنوان کموتایپی از مای‌‌مرز معرفی گردد.

Phytochemical evaluation and comparison of essential oils and antioxidant capacity of Juniperus sabinaL. branches in different habitats of Mazandaran and Golestan

Juniperus sabina L. is one of the valuable medicinal plants of the family Cupressaceae that has precious pharmaceutical effects such as anticancer properties, prevention of cell division, antimalarial and antifertility. The current study was carried out to evaluate the quantity and quality of essential oil compounds as well as antioxidant ability in the brunchlets of Juniperus sabina. Samples were collected from three habitats of Ramsar, Ramyan and Tooskestan in the summer of 2018. The essential oils compounds were analyzed using GCFID and GCMS. Both TAOC and DPPH methods were used to evaluate the antioxidant potential and the colorimetric method (Folinciocalteu) to investigate total phenol. The highest amount of total phenol in Ramsar sample (3.33 ± 0.19 mg GAE/g dw), DPPH radical scavenging in Ramyan sample (43.1 ± 4.99 %) and total antioxidant in Tooskestan sample (19.5 ± 0.12 mg ascorbic acid /g dw) was observed. Sabinene was one of the major constituents in Ramsar, Ramyan and Tooskestan (12.5, 49.8 and 58 % respectively).Notable in this study was the presence of myrtenylacetate (72.6%) in the Ramsar sample that has been never reported in this plant. Due to the significant difference observed in the essential oil composition of Ramsar, it is suggested that this plant be more carefully studied and, if possible, introduced as a new chemotype.