بررسی فیتوشیمیایی و اثر ضد قارچی اسانس گیاه دارویی artemisia persica boiss. در مقایسه با بورنئول سنتزی علیه قارچ aspergillus niger

اسانس گیاه دارویی درمنه ایرانی (artemisia persica boiss.) حاوی مواد موثره بورنئول و 1و8 سینئول بوده و این ترکیبات آلی دارای خواص ضدمیکروبی و ضدقارچی می باشند. در این پژوهش به جهت بررسی کمیت و کیفیت اسانس گیاه درمنه ایرانی در رویشگاه کرمان و میزان تاثیر بازدارندگی آن بر رشد قارچ آسپرژیلوس (aspergillus niger)، سرشاخه های گیاه در مرحله قبل از گلدهی گیاه (pf)، از رویشگاه طبیعی آن در حوالی کرمان در خردادماه 1394 جمع‌آوری گردید. اسانس گیری به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) انجام شد و سپس ترکیبات تشکیل دهنده اسانس با دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (gc/ms) شناسایی گردید. بررسی اثر ضد قارچی اسانس گیاه علیه رشد قارچ آسپرژیلوس به روش چاهک با اندازه‌گیری قطر‌هاله عدم رشد بررسی شد و تعیین micنیز به روش ماکرودایلوشن در آزمایشگاه ارزیابی گردید. نتایج نشان داد بازده اسانس این گیاه (v/w) 1.55 درصد، از 39 ترکیب شناسایی شده در اسانس گیاه با خلوص 98.21 درصد از مهمترین مواد: بورنئول (32.82 درصد)، 1و8-سینئول (18.32 درصد)، کامفور (8.64 درصد) و کامفن (6.75 درصد) تشکیل شده است و اینکه اسانس درمنه ایرانی با رقت‌های 1، 1.2 دارای قدرت مهارکنندگی قابل ملاحظه ای بر این سویه قارچ آسپرژیلوس نیجر در مقایسه با آنتی‌بیوتیک فلوکونازول می باشد. بورنئول سنتزی هم با رقت 10 درصد هم قدرت مهارکنندگی قابل ملاحظه ای بر رشد قارچ آسپرژیلوس نیجر داشت. اثر ضد قارچی اسانس گیاه درمنه ایرانی می تواند به درصد بالای ترکیب‌های بورنئول و 1 و8-سینئول موجود در آن مرتبط دانست و احتمالاً بتوان از اسانس این گیاه به‌عنوان یک داروی گیاهی با اثرات ضدقارچی در صنایع مختلف غذایی، بهداشتی و دارویی مورد استفاده قرار گیرد.