اندازه‌‎گیری غلظت گاز رادن محلول در آب‎های زیرزمینی شهرستان شهربابک و برآورد دز جذبی موثر سالیانه

یکی از مهم ترین منابع پرتوزای طبیعی گاز رادن 222rn است که با نیمه عمر 3.83 روز از واپاشی رادیوم 226ra در زنجیره واپاشی اورانیوم 238u در پوسته زمین تولید می شود. بخشی از گاز رادن در آب های زیرزمینی حل می شود و از طریق آشامیدن آب و بخشی دیگر از طریق استنشاق گاز رادن موجود در هوا ، وارد بدن می گردد. از مهم ترین خطرات غلظت بالای رادن در بدن، می توان به سرطان ریه و معده اشاره نمود. در این تحقیق، غلظت رادن محلول در 44 نمونه آب زیرزمینی در محدوده گسل شهربابک با استفاده از آشکارساز rad7 اندازه گیری و دز جذبی موثر سالیانه برای نوزادان، کودکان و بزرگسالان محاسبه شد و از آزمون آماری t تک ‌نمونه ای برای تحلیل داده ها استفاده گردید. نتایج به‌دست آمده نشان دادند که غلظت گاز رادن در 29.54 درصد از نمونه ها بالاتر از 11 بکرل بر لیتر می باشد. هم‌چنین کمینه و بیشینه دز جذبی موثر سالیانه برای نوزادان به‌ترتیب 46.00 ±69.01 و 128.18 ±747.52، کودکان 22.05 ±33.08 و 61.46 ±357.77 و بزرگسالان 16.07 ±24.10 و 44.78 ±260.68 میکروسیورت بر سال به‌دست آمد. با توجه به نتایج، می توان گفت که در برخی از مناطق، پرتوگیری طبیعی افراد ناشی از گاز رادن از حد پیشنهادی تعیین شده بالاتر می باشد که از طریق اطلاع رسانی و آگاهی بخشی ساکنین این مناطق نسبت به خطرات گاز رادن، می توان دز جذبی موثر سالیانه را کاهش داد.

Measurement of dissolved radon concentration in groundwater samples of Shahre Babak city and estimation of annual effective absorbed dose

One of the most important natural sources of radioactivity is 222Rn radon gas, which is produced deep in earth with a halflife of 3.83 days from the decay of 226Ra radium in the 238U uranium decay chain. Some of the radon gas dissolves in groundwater and enters the body through drinking water and the other part through the inhalation of radon gas in the air. One of the most important risk factors of high radon concentration in the body is lung and stomach cancer. In this study, the concentration of dissolved radon gas of 44 groundwater samples around of Shahre Babak fault was measured using RAD7 detector. Also, the annual effective absorbed dose was calculated for infants, children and adults. Data was analyzed by one sample ttest. The results showed that, the concentration of radon gas in 29.54% of the samples is higher than 11 Bq/l. Also, the minimum and maximum annual effective absorbed doses for infants, children and adults were 69.01 ±46.00 micro;Sv/y and 747.52 ±128.18 micro;Sv/y, 33.08 ±22.05 micro;Sv/y and 357.77 ±61.46 micro;Sv/y and 24.10 ±16.07 micro;Sv/y and 260.68 ±44.78 micro;Sv/y respectively. According to the results, it can be said that in some areas, natural radiation exposure is high due to the high concentration of radon. However, the annual effective absorbed dose can be reduced by informing the residents about the dangers of radon gas.