دزسنجی زیستی با استفاده از روش سنجش القای شیمیایی تراکم پیش‌رس کروموزومی

در سوانح پرتوی مختلف، تخمین میزان دز دریافتی افراد درگیر در سانحه، از اولویت‌های اصلی بوده و لازمه شروع اقدامات درمانی می‌باشد. در موارد پرتوگیری با دزهای بیشتر از 6 گری، روش‌ معمول سنجش دی‌سانتریک، کارایی خود را در بیودزیمتری مصدومان پرتوی از دست می‌دهند. در این موارد، روش جایگزین توصیه‌شده، روش تراکم پیش‌رس کروموزومی می‌باشد. نشان داده شده است که شمارش حلقه‌های کروموزومی روش تراکم پیش‌رس کروموزومی، ساده‌تر و مناسب‌تر از روش سنجش دی‌سانتریک در موارد پرتوگیری با دز بالا می‌باشد. در مطالعه حاضر، منحنی دزپاسخ بیراهی‌های ناپایدار کروموزومی حلقه در لنفوسیت‌های خون محیطی با استفاده از روش القای شیمیایی تراکم پیش‌رس کروموزومی برای پرتو ایکس در محدوده صفر تا 10 گری تهیه شد. بدین منظور، نمونه‌های خون محیطی 4 فرد سالم در محدوده صفر تا 10 گری پرتو ایکس پرتودهی شده و مطابق روش توصیه‌شده توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای القای شیمیایی تراکم پیش‌رس کروموزومی، کشت و محصول برداری شدند. پس از مطالعه میکروسکپی اسلایدها و تعیین تعداد آسیب کروموزومی حلقه در هر نمونه، منحنی دز پاسخ مربوطه استخراج شد. این منحنی به‌صورت خطیدرجه دو بوده و قابل بهره‌برداری برای موارد پرتوگیری با دزهای بالا می‌باشد. شمارش بیراهی کروموزومی حلقه در روش شیمیایی تراکم پیش‌رس کروموزومی نیاز به تجهیزات خاصی نداشته و حتی در موارد پرتوگیری‌های فوق کشنده نیز قابل استفاده می‌باشد

Biological Dose Assessment by Chemical Induction of Premature Chromosome Condensation

Dose assessment of radiation victims is a key element in medical management of radiation accidents. At high radiation doses (> 6 Gy), dicentric assay lose its efficiency and premature chromosome condensation (PCC) assay was proposed to overcome the restrictions of dicentric assay. It was shown that PCC ring is more suitable and simpler than dicentric for biodosimetry in high radiation doses. In this study, we established standard dose response curve using chemical PCC ring assay on human peripheral blood lymphocytes for Xray in the doseinterval of 0 -10 Gy. The chemical PCC assay performed on Peripheral blood lymphocyte of four healthy donors after irradiation with different doses of Xrays (010 Gy) and the IAEA recommendations for production of an in vitro dose response curve were followed. The dose response curve was fitted based on the linear quadratic model and practicable for high radiation doses. Chemical PCC ring assay is applicable with no need to any special equipment even after supra lethal radiation doses.