ارزیابی گذشته‌نگر میزان پرتوگیری با استفاده از روش رنگ‌آمیزی هیبریدی فلورسانس و بررسی آسیب‌های پایدار کروموزومی

هدف دزسنجی زیستی، تخمین میزان پرتوگیری افراد پرتوکار و یا درگیر در سوانح مختلف پرتوی با استفاده از میزان تغییرات در شاخص‌های زیستی است. روش‌های سیتوژنتیکی، از شایع‌ترین و کاربردی‌ترین روش‌های دزسنجی زیستی هستند. در موارد پرتوگیری مزمن یا دراز‌مدت‌، روش‌ سیتوژنتیک هیبریدی فلورسانس مورد استفاده قرار می‌گیرد که در آن، بررسی تعداد آسیب‌های‌ پایدار کروموزومی، معیاری برای تخمین میزان پرتوگیری افراد است. هر آزمایشگاه دزسنجی زیستی، برای تخمین صحیح و دقیق میزان پرتوگیری، باید منحنی کالیبراسیون اختصاصی برای انواع مختلف پرتو در دزها و آهنگ دزهای مختلف را تهیه کند. در این تحقیق، پس از نمونه‌گیری از خون دو مرد سالم و غیر سیگاری، نمونه‌ها تحت تابش دزهای 5/0 تا 2 گری اشعه ایکس ساطع‌شده از دستگاه شتاب‌دهنده خطی قرار داده و پس از جداسازی لنفوسیت‌های خون محیطی و کشت سلولی، گستره متافازی آن‌ها تهیه شد. پس از انجام رنگ‌آمیزی هیبریدی فلورسانس بر روی گستره‌های متافازی، به کمک میکروسکوپ فلورسانس، آسیب‌های پایدار کروموزومی ایجادشده توسط دزهای مختلف پرتو در لنفوسیت‌ها مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس میزان آسیب‌های پایدار کروموزومی مشاهده‌شده در دزهای مختلف پرتو ایکس، منحنی دزپاسخ استخراج شد که از آن می‌توان برای ارزیابی گذشته‌نگر پرتوگیری‌های شغلی و حوادث پرتوی مختلف بهره‌برداری کرد.

Retrospective assessment of radiation dose by Fluorescence In Situ Hybridization and evaluation of stable chromosomal aberrations

Estimation of absorbed dose for radiation workers or person involved in different radiological accident is the aim of biodosimetry. Cytogenetic methods are the most current and applicable biodosimetry tools. In chronic or protracted exposure, fluorescence in situ hybridization (FISH), stable chromosomal aberration is used for estimation of absorbed dose. For precise estimation of absorbed dose, every biodosimetry department should prepare standard dose response curve for different dose and dose rates. In this study, after sampling of blood from two healthy males, blood samples irradiated with X ray of linear accelerator (0.52 Gy) and after separation of their lymphocytes, culturing and metaphase spread were prepared. Fluorescence in situ hybridization painting was performed and stable chromosomal aberration was recorded. Dose response curve was prepared for stable chromosomal aberration for different Xray doses which can use for retrospective biodosimetry in occupational and accidental situations.