بوم مدل کسب وکار مدور: پیشنهاد گزینه های طراحی مدل های کسب و کار در اقتصاد مدور

امروزه تولید بیش‌ازحد پسماند، کمبود شدید منابع و نیز آسیب های زیست محیطی از معضلات جدی مدل های کسب‌وکار می باشند. طراحی مدل‌های کسب‌وکار مدور علاوه بر اینکه راه‌حل مناسبی برای حل این مسائل است بلکه فرصت مناسبی برای کسب مزیت رقابتی و دستیابی به منافع اقتصادی نیز می باشد. با توجه به ماهیت متفاوت کسب وکارهای مدور و نیز ‌ضرورت گذار از اقتصاد خطی به اقتصاد مدور و به منظور تسهیل اجرای اقتصاد مدور از سطح کلان به سطح خرد در بنگاه ها نیاز به وجود بوم های ویژه برای طراحی مدل‌های کسب‌وکار مدور می باشد. هدف این پژوهش طراحی مدل بومی کسب وکار مدور از طریق شناسایی و طبقه بندی گزینه های طراحی برای هر یک از عناصر سازنده مدل‌های کسب‌وکار مدور است. در این پژوهش از روش فراترکیب مشتمل بر هفت مرحله‌ پیشنهادی توسط ساندوسکی و باروسو برای شناسایی مقالات حوزه مدل‌های کسب‌وکار مدور و نیز از روش تحلیل مضمون برای تحلیل یافته‌ها استفاده شده است. براساس یافته های این پژوهش عناصر سازنده مدل کسب وکار مدور در 3 مقوله اصلی، 9 مقوله فرعی و 40 کد نهایی به عنوان گزینه های طراحی طبقه بندی شده است. علاوه بر این متناظر با گزینه های طراحی به معرفی مصادیق کاربردی جهت اجرای موفق مدل های کسب وکار مدور نیز اشاره شده است. بوم پیشنهادی در این پژوهش می تواند به عنوان ابزاری تسهیل کننده جهت راهنمایی مدیران و متخصصان در طراحی مدل‌های کسب‌وکار مدور در سازمان ها مورد استفاده قرار گیرد.

circular business model canvas: proposing the business model design options in a circular economy

today, excessive waste generation, severe resource scarcity and environmental damages are serious problems of current business models. designing circular business models is not only a good solution to these problems, but also a good opportunity to gain a competitive advantage and achieve economic benefits. the purpose of this study was to comprehensively identify the building blocks of circular business models and provide a framework for the circular business models. we used the sandelowski  and barros  7-step meta-synthesis method to identify the building blocks of circular business models and the thematic analysis to analyze  and combine the findings. based on the findings of the study, the building blocks of the circular business model are classified into 3 main categories, 9 sub-categories and 40 final codes. in addition, our design options has introduced the practical instances to be used  for implementing the circular business models. also, the proposed canvas of the research can be applied as a facilitator tool to lead the way that the professionals and managers design circular business models in   organizations.