ارزیابی ارگونومیکی عملیات برداشت سنتی میوه خرما

زمینه و هدف: عملیات برداشت یکی از مهم ترین مراحل تولید میوه خرما است که عمدتاً در ایران به صورت سنتی انجام می شود. به دلیل نیاز مبرم این عملیات به فعالیت های فیزیکی و طاقت فرسا، نیروی کار با مخاطرات شغلی فراوانی در این عملیات روبه رو است که معمولاً بیماری های شغلی و کاهش بهره وری آنها را به همراه دارد.روش کار: در این مطالعه بیست و سه کارگر، برای تعیین فعالیت های بحرانی عملیات برداشت دستی میوه خرما بررسی شدند. این عملیات متشکل از عملیات بالای نخل خرما (شامل فعالیت های بالا رفتن از نخل، برش خوشه ها و پایین آمدن از نخل) و عملیات پایین نخل خرما (شامل فعالیت های تکاندن خوشه ها، جداکردن برخی میوه های ناسالم و ریختن میوه ها درون جعبه) بود. به منظور تعیین فعالیت های بحرانی از ارزیابی های فیزیولوژیکی (ضربان قلب و دامنه ضربان قلب) و فیزیکی (میزان درد و ناراحتی اعضای بدن) استفاده شد.یافته ها: عملیات بالای نخل با ضربان قلب و دامنه ضربان قلب به ترتیب 29/4 و 177/8 درصد نسبت به عملیات پایین نخل، فشار فیزیولوژیکی بیشتری به کارگر وارد می کند. کارگران عملیات بالای نخل خرما به درد ناحیه کمر و کف پا مبتلا بودند؛ در حالی که کارگران عملیات پایین نخل خرما تنها در ناحیه کمر درد داشتند.نتیجه گیری: بررسی ها نشان داد عملیات بالای نخل عملیات بحرانی برداشت سنتی میوه خرما است. فعالیت بالا رفتن از نخل بیشترین فشار فیزیولوژیکی را به دلیل حرکت در خلاف جهت گرانش زمین ایجاد می کند؛ در حالی که فعالیت پایین آمدن از نخل به دلیل حرکت کارگر در جهت گرانش زمین، فشار فیزیولوژیکی کمتری داشت و فعالیت بالا رفتن از نخل بین فعالیت های مربوط به عملیات بالای نخل، بحرانی ترین عمل بود.

Ergonomic Evaluation of Traditional Date Fruit Harvesting

Background and Objectives: Fruit harvesting operation, one of the most important operations related to date palm production, is performed manually. Manual date palm harvest suffers from frequent occupational risk factors due to excessive need of physical work resulting in work related illness and productivity reduction.Methods: Present study was undertaken with recruiting twenty three harvest workers to evaluate and compare uppertrunk (consisting of work tasks: climbing, cutting the bunch, and descending) and bottomtrunk operations regarding physiological (heart rate and heart rate ratio) and physical (body pain) strains to identify onerous critical operations to address with simple and inexpensive interventions by future attempts.Results: Upper trunk operation posed a more physiological strain as heart rate (29.4%) and heart rate ratio (177.8%) higher than bottom trunk operation. Body pain was selfreported by the upper trunk workers in low back and sole, and by lower trunk workers in low back.Conclusion: The upper trunk operation was the onerous critical operation in manual date palm harvest, and climbing was the most critical work task in upper trunk operation. Climbing causes the highest physiological strain because workers moved in converse of gravity force, whereas descending led to lowest one because of moving in the similar direction with gravity.