بررسی اثرات روشنایی در عملکرد روانی و شناختی انسان - یک مطالعه مروری ساختار یافته

مقدمه: روشنایی بسیاری از عملکردهای غیربصری از قبیل ریتم سیرکادین، هوشیاری، دمای مرکزی بدن، ترشح هورمون ها و خواب را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات روشنایی در عملکرد روانی و شناختی در قالب یک مطالعه مروری ساختار یافته بود.روش کار: به منظور دسترسی به مقالات جستجو از پایگاه های اطلاعاتی شامل isi web of knowledge، scopus، pubmed و science direct انجام شد. این جستجو با استفاده از کلید واژه های lighting و illumination با cognitive performance ، mental performance ، memory ، attention ، concentration بر اساس عنوان، کلید واژه و چکیده مقالات منتشر شده در پایگاه های اطلاعاتی مذکور از سال 2010 تا 2016 صورت گرفت.یافته ها: روشنایی در سه حیطه روانشناختی (شامل آسایش دیداری، ادراک بصری، تشخیص رنگ، شناسایی نمادها، توجه، حافظه کاری، یادگیری، زمان واکنش و عملکرد مغزی)، حیطه بیولوژیکی (شامل هوشیاری، خلق وخو، شادابی و نشاط، احساس ذهنی، انگیزش و رفاه و کیفیت خواب) و حیطه بار روانی (میزان بار کاری، تنش روانی، خستگی ذهنی) بر عملکرد شناختی انسان اثرگذار است. بهترین نور در تنظیم فرآیندهای روانی، بیولوژیکی (ریتم سیرکادین) و شناختی، نور روز روشن و درخشان در ساعات صبح با طول موج کوتاه (طول موج 480-420 نانومتر) و شدت بالا (1000 لوکس) است.نتیجه گیری: طراحی روشنایی مصنوعی باید به گونه ای صورت بگیرد که علاوه بر آسایش و نیازهای بصری، بتواند نیازهای غیر بصری و شناختی از قبیل توجه، هوشیاری، خلق و خو، کیفیت مناسب خواب و کاهش خستگی ذهنی و در نهایت رفاه را نیز تامین نماید.