مولفه‌های پژوهش علم طراحی برای محصولات مبتنی بر فناوری اطلاعات: مروری نظام‌مند با رویکرد فراترکیب

هدف اصلی این تحقیق، ارائه مولفه‌‌های جامع برای مراحل طراحی محصولات مبتنی بر فناوری اطلاعات با بهره‌گیری از روش تحقیق علم طراحی است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات به‌صورت فراترکیب است. با جست‌وجو در پایگاه‌های داده معتبر وب آوساینس و اسکوپوس، 24 مقاله که بین سال‌های 2019 تا 2024 منتشر شده بودند، به‌عنوان منابع معتبر شناسایی و تحلیل شدند. بررسی مقالات منتخب منجر به شناسایی چهار مولفه اصلی شد: 1) روش‌های تحقیق علم طراحی: شامل روش‌های مدل چرخه‌‌ای هونر، مدل فرآیندی، روش‌ اقدام‌پژوهی و اقدام پژوهی تفصیلی که در توسعه و ارزیابی محصولات به‌کار می‌روند. 2) مصنوعات: شامل مدل‌ها، نرم‌افزارها، و نظریه‌های طراحی که به‌عنوان خروجی‌های تحقیق تولید می‌شوند. 3) روش‌های ارزیابی: شامل روش‌های کمی و کیفی مانند تست‌های کاربردی و مصاحبه‌ها که برای ارزیابی اثربخشی مصنوعات استفاده می‌شوند. 4) ابزارها: شامل نرم‌افزارهای تحلیل داده‌ها و ابزارهای مدل‌سازی که در فرآیند تحقیق به‌کار می‌روند. روش تحقیق علم طراحی، با توجه به جامعیت و انعطاف‌پذیری‌، ابزار موثری برای طراحی مصنوعات فناوری اطلاعات است. این پژوهش با ارائه یک الگوی یکپارچه برای انتخاب و استفاده از روش‌ها و ابزارهای مناسب، به پژوهشگران و متخصصان کمک می‌کند تا کیفیت و کارایی فرآیندهای طراحی را بهبود بخشیده و نوآوری را در توسعه محصولات فناوری اطلاعات ترویج دهند. تحقیق حاضر نشان می‌دهد که نیاز به توجه بیشتری به توسعه نظریه‌ها و ابزارهای نوآورانه برای ارزیابی مصنوعات فناوری اطلاعات وجود دارد.

the components of design science research for it-based products: a systematic review with meta-synthesis approach

design science research (dsr) has become one of the key methodologies in information technology research due to its ability to bridge practical and theoretical gaps. given the increasing importance of developing it-based products, especially with the emergence of ai-driven products in recent years, this study aims to identify the key components of using dsr in the design of it artifacts. the primary objective of this research is to provide comprehensive components for the stages of designing it-based products using dsr.this research is applied in terms of its purpose and employs a meta-synthesis approach for data collection. by searching reputable databases such as web of science and scopus, 24 articles published between 2019 and 2024 were identified and analyzed as credible sources.the review of selected articles led to the identification of four main components: 1) design science research methods: including methods such as the hevner cycle model, process model, and action research methods used in the development and evaluation of products. 2) artifacts: including models, software, and design theories produced as research outputs. 3) evaluation methods: including quantitative and qualitative methods such as usability tests and interviews used to assess the effectiveness of artifacts. 4) tools: including data analysis software and modeling tools employed in the research process. dsr, due to its comprehensiveness and flexibility, is an effective tool for designing it artifacts. this study provides an integrated framework for selecting and using appropriate methods and tools, helping researchers and professionals to improve the quality and efficiency of design processes and promote innovation in the development of it products. furthermore, this study highlights the need for more attention to the development of innovative theories and tools for evaluating it artifacts.