به‌سوی بازنگری و توسعه کاربردپذیری آموزش الکترونیکی دانشگاه در پساکرونا: معرفی یک مدل راهبردی

آموزش و یادگیری دانشگاهی در جهان تحت فشار فراگیری کرونا از حضوری به الکترونیکی تغییر یافت. این تغییر در ایران با وجود تقویت آگاهی و نگرش دانشگاهیان در باب ظرفیت‌های این شیوه آموزشی با بروز اختلالات و کاستی‌های متعددی در بکارگیری آن همراه بوده است. در این مطالعه به توضیح زمینه نظری شکل‌گیری این وضعیت و ارائه یک مدل راهبردی برای بازنگری و توسعه کاربردپذیری آن در دانشگاه‌ها برای دوره پساپاندمی کرونا پرداخته شده است. این مدل که بر اساس روش نظریه داده بنیاد با تحلیل کیفی دیدگاه‌ها و زیست آزموده‌های 18 مشارکت‌کننده منتخب ایجاد شده، از چهار بعد مرتبط شامل؛ توسعه کمی و کیفی امکان‌های فنی، آموزش بهینه و چابک عوامل انسانی، عاملیت گرایی فردی و جمعی، پژوهش و مدیریت دانش در دانشگاه‌ها تشکیل شده که حول هسته مدل یعنی ساختارهای پویا و حمایت‌گر کلان تحقق و بهبود مستمر می‌یابد. از این رو، این مدل به هم افزایی مکمل دانشگاه‌ها و ساختارهای کلان آموزش عالی کشور برای بازنگری و توسعه کاربردپذیری یادگیری الکترونیکی در پساکرونا اصالت می‌دهد. به علاوه، بینش‌های سیاستی برای فعلیت‌یابی آن عرضه می‌کند. مهم‌ترین این بینش‌ها در سطح کلان بر تمرکززدایی در مدیریت و برنامه‌ریزی یادگیری الکترونیکی، امکان زایی گفتگو با دانشگاه‌ها برای ارائه فرصت‌های مبتنی بر زمینه، ترسیم سیاست‌های حمایتی مبتنی بر شواهد علمی، نظارت نظام مند و مبتنی بر زمینه  بر عملکرد دانشگاه‌ها متمرکز است. از طرفی، در سطح دانشگاه‌ها بینش‌هایی از جمله آزادی عمل عاملان علمی در کمیت و کیفیت بکارگیری یادگیری الکترونیکی، مطالبه و مداخله هوشمند در سیاست‌های ساختارهای نهادی، فرصت‌های یادگیری بهینه و عادلانه برای توسعه سواد یادگیری الکترونیکی عوامل انسانی، مشارکت‌یابی فعال و انتقادی عاملان علمی در سیاست‌ها و برنامه‌های دانشگاه در مقوله یادگیری الکترونیکی و توسعه سامانه‌های الکترونیکی با محوریت تعامل پداگوژی و فناوری ارائه می‌کند.

towards reviewing and developing the applicability of university e-learning in the post-corona: introducing a strategic model

the education and learning of university in the world changed from face-to-face to e-learning under the pressure of the corona pandemic. this change in iran improved the awareness and attitude of academics regarding the capacities of this educational method. however, it has been accompanied with numerous disorders and shortcomings in its application. in this study, the theoretical background of this problem formation has been explained and then has been presented a coherent model. that review and develop the applicability of e-learning in iran’s higher education for the post-corona era. this model was created based on the grounded theory method with a qualitative analysis of the views and experiences of 18 selected participants. it is composed of related dimensions, including; quantitative and qualitative development of technical possibilities, optimal and agile training of human factors, individual and collective agency, research and knowledge management in universities. these are realized and improved around the core of the model. the model core is the dynamic and supportive macro structure. hence, this model intends to synchronize universities and structures of higher education. in order to review and develop the e-learning in the post-corona. in addition, it offers policy insights for its actualization. the most important of these insights at the macro level; decentralization on the management and planning of e-learning, ability to talk with universities to provide opportunities based on field, drawing supportive policies based on scientific evidence, and systematic and contextual monitoring of university performance. on the other hand, at the university level, insights such as; the action freedom of academic agents in the quantity and quality of using e-learning, demanding and intelligent intervention in the policies of institutional structures, optimal and fair learning opportunities for the development of e-learning literacy of human agents, active and critical participation of academic agents in university policies and programs, and the development of electronic systems focusing on the interaction of pedagogy and technology.