گذار به نسل جدید پژوهشگاه‌های دولتی؛ کارکردها و سیاست‌ها

پژوهشگاه‌های دولتی ‌به عنوان یکی از نقش‌آفرینان اصلی نظام نوآوری، نه تنها تحقق برخی از کارکردهای اصلی این نظام نظیر انجام فعالیت های تحقیق‌وتوسعه را برعهده دارند، بلکه با همکاری مستقیم و غیرمستقیم با سایر نقش‌آفرینان، به توسعه موتورهای محرک نوآوری کمک می‌نمایند. با این حال، شفاف‌سازی نقش و کارکرد پژوهشگاه‌های دولتی در گذار به اقتصاد دانش بنیان تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است و سیاست‌های مرتبط با آن به میزان کافی مورد بحث و بررسی قرار نگرفته است. براین‌اساس درپژوهش حاضر با بهره‌گیری از رویکرد پژوهشی کیفی و روش‌های تشکیل گروه کانونی و تحلیل مضمون، کارکردهای پژوهشگاه‌های دولتی و سیاست‌های تسهیل کننده نقش‌آفرینی آنها در تحقق اقتصاد دانش‌بنیان مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های این پژوهش بیانگر آن است که ایفای نقش‌هایی نظیر مرکز نوآوری و شتاب دهنده تخصصی؛ پلتفرم مدیریت پژوهش‌های‌ راهبردی و مسئله‌محور؛ مرجع استاندارد و پشتیبانی رگولاتوری بخش تخصصی؛ مرکز خدمات تخصصی به شرکت‌های فعال در بخش تخصصی؛ مرکز همکاری، انتقال، اشاعه و ترویج فناوری در بخش تخصصی؛ و کانون تفکر هوشمندی فناوری و سیاستی بخش تخصصی مهمترین کارکردهای پژوهشگاه‌های دولتی در راستای گذار به اقتصاد دانش بنیان هستند. بعلاوه، برای ایجاد زمینه مناسب برای نقش‌آفرینی پژوهشگاه‌های دولتی در تحقق اقتصاد دانش بنیان، سیاست‌هایی حول محورهای حکمرانی و تقسیم وظایف؛ تحریک طرف عرضه؛ تحریک طرف تقاضا؛ تقویت پیوند عرضه و تقاضا و توسعه و تامین زیرساخت‌ها مورد نیاز است که در این پژوهش مورد شناسایی قرار گرفته‌اند.

transition to the new generation of government research organizations; functions and policies

government research institutes, as one of the main actors of the innovation system, are not only responsible for the realization of some of the main functions of this system, such as carrying out research and development activities, but they also contribute to the development of innovation driving engines through direct and indirect cooperation with other actors. however, clarifying the role and function of government research institutes in the transition to a knowledge-based economy has received less attention and related policies have not been sufficiently discussed. therefore, in the current research, using the qualitative research approach and the methods of forming a focus group and thematic analysis, the functions of government research institutes and the policies that facilitate their role in the realization of the knowledge-based economy have been examined. the findings of this research indicate that playing roles such as a host to specialized innovation centers and accelerators; strategic and problem-oriented research management platform; standard reference and regulatory support of the economic sectors; specialized service center for companies active in the economic sector; center for cooperation, transfer, dissemination and promotion of technology in the economic sector; and the think tank of technological and political intelligence, are the most important functions of government research institutes in line with the transition to a knowledge-based economy. in addition, to create a suitable environment for the role of government research institutes in the realization of the knowledge-based economy, policies dedicated to governance and division of tasks; strengthening the supply side; strengthening the demand side; strengthening the linkage between supply and demand and developing and providing infrastructure are needed, which have been identified in this research.