مدل پویایی نظام در ارتقای قابلیت نوآوری ملّی مبتنی بر تحلیل کتابشناختی

تمرکز بر صادرات محصولات با فناوری بالا به عنوان شاخص اثربخشی قابلیت نوآوری ملّی، یکی از اهداف مهم توسعه محسوب می‌‌شود. از این‌‌رو در این پژوهش به منظور طراحی یک نظام پویا در سنجش میزان دستیابی کشور به هدف مذکور، با بررسی سیر تحول ساختار فکری قابلیت نوآوری ملّی با استفاده از رویکرد تحلیل کتاب‌شناختی، مفاهیم کلیدی مرتبط با آن در قالب خوشه‌‌ها طبقه‌‌بندی، و بر اساس مفاهیم استخراج‌‌شده، اجزای اصلی مدل ارتقای قابلیت نوآوری ملّی شناسایی شدند. سپس بر اساس پیشینه پژوهش و برگزاری جلسات گروه کانونی با خبرگان، سایر متغیرهای  متناسب با ابعاد ارتقادهنده قابلیت نوآوری ملّی تعیین شدند و بر مبنای رویکرد پویایی نظام، یک مدل پویا ترسیم شد. سپس راهبرد‌‌های متفاوت ارتقادهنده قابلیت نوآوری بر اساس رفتار متغیر اصلی نسبت صادرات محصولات با فناوری بالا به اختراعات مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌‌های پژوهش بیانگر استخراج 5 خوشه فرارسی (جهش فناوری) و بهره‌‌وری، ظرفیت جذب دانش، قابلیت پویا، قابلیت فناوری، و اتحاد راهبردی، به عنوان مفاهیم اصلی استخراج‌‌شده حاصل از تجزیه و تحلیل کتاب‌‌شناختی بود. با اعمال دو راهبرد اصلی ایجاد مشوق در بازگشت نخبگان به کشور، و ارائه تسهیلات در تجاری‌‌سازی محصولات دانش بنیان، متغیر شبیه‌‌سازی شده نسبت صادرات محصولات با فناوری بالا به اختراعات، رفتار بهتری در آینده نشان خواهد داد.

the system dynamic model in national innovation capability promotion based on bibliometric analysis

considering the detailed document of the sixth development plan of the country, the essence of focusing on the export of products with advanced technology as an indicator of the effectiveness of national innovation capability, is one of the important goals of development. therefore, in this study in order to designing a dynamic system in evaluating the extent of access to the mentioned goal, through examining the evolution of the intellectual structure of national innovation capability by using the bibliographic analysis approach, the key concepts related to it were classified in clusters, and based on the extracted concepts, the main components of the promotion model of national innovation capability were identified. then, based on the research background and holding of the focus group with experts, other variables were determined in accordance to the dimensions of promoting national innovation capability, and based on the system dynamics approach, a dynamic model was drawn. then, different strategies to innovation capability based on behavior of the main variable of the ratio of exports of high-tech products to patents were examined and analyzed.  the findings indicated the extraction of 5 clusters which were technological catch-up and productivity, knowledge absorptive capacity, dynamic capability, technological capability, and strategic alliance, as the main concepts extracted from bibliographic analysis. by applying two main strategies of encouraging the return of elites to the country, and facilitating the commercialization of knowledge-based products, the simulated variable of the ratio of exports of high-tech products to patents showed better behavior in the future.