عوامل موثر بر تقویت روابط در شبکه‌های همکاری از نگاه سرمایه اجتماعی

بسیاری از سرمایه‌‌‌‌گذاری‌ها بر روی تحقیق و توسعه، با هدف تحریک شکل‌‌‌‌گیری روابط همکاری انجام شده و باعث بهبود معنادار رشد اقتصادی و عملکرد نظام ملی نوآوری شده است. تاکنون مطالعات متعددی در زمینه روابط بین اعضای شبکه‌‌‌‌ها صورت گرفته است اما خلاهایی از قبیل عدم توجه کافی به بازیگران دولتی در این مطالعات دیده می‌شود. این پژوهش به دنبال ارائه الگویی برای تقویت روابط بین اعضای شبکه‌های همکاری علم و فناوری مبتنی بر نظریه سرمایه اجتماعی در ایران است، به طوری که ماهیت اعضای شبکه از نظر دولتی و خصوصی بودن نیز در نظر گرفته شود. جامعه پژوهش حاضر، اعضای شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو در ایران و روش پژوهش مطالعه موردی است. در گام اول عوامل موثر بر تقویت روابط در بین اعضای شبکه از طریق مرور ادبیات (مربوط به نظریه سرمایه اجتماعی) شناسایی و به وسیله اجماع خبرگان تعدیل شد. در گام بعد این عوامل با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری در ترکیب‌های سه‌‌‌‌گانه خصوصیخصوصی، خصوصیدولتی و دولتیدولتی اولویت‌‌‌‌بندی و مقایسه گردید. نتایج پژوهش نشان می‌‌‌‌دهد که عوامل برنامه‌‌‌‌ها و سیاست‌های مدیریت شبکه، تجربه روابط پیشین و مدت زمان عضویت، سه عامل ریشه‌‌‌‌ای در ترکیبات مختلف دولتی دولتی، خصوصی دولتی و خصوصی خصوصی هستند. همچنین عامل برنامه‌‌‌‌ها و سیاست‌‌‌‌های اعضای شبکه نیز در ترکیب دولتی دولتی عاملی ریشه‌‌‌‌ای و تاثیرگذار است.

The Effective Factors of Strengthening the Relationships between the Members of Collaborative Networks from the Social Capital Perspective

Many investments in research and development have been made to stimulate the formation of cooperative relations and have significantly improved economic growth and the performance of the national innovation system. Numerous studies have already been conducted on relationships between members of the networks; however, there are gaps such as insufficient attention to government actors in these studies. The present study seeks to develop a model for strengthening relationships between the members of social capital theoryoriented collaborative networks of science and technology in Iran so that the nature of members of the network also considered in terms of their being public or private. It is a case study, and the members of the nanotechnology laboratory network are the statistical population. In the first step, factors that influence the strengthening of relationships between the members of the network were identified through a literature review (Related to social capital theory) and adjusted by the experts’ consensus. Then using the interpretive structural modeling, those factors were compared and prioritized within ternary compositions of privateprivate, privatepublic, and publicpublic. The results show that the factors of programs and policies of network management, the experience of previous relationships, and the duration of membership are three radical factors in different compositions of publicpublic, privatepublic, and privateprivate. Also, the factor of programs and policies of network members is a radical and influential one in the publicpublic composition.