انتخاب و بکارگیری شاخص‌های ارزیابی علم، فناوری و نوآوری

طی دهه‌های اخیر، با ظهور اقتصادهای دانش‌بنیان، اهمیت علم، فناوری و نوآوری (sti) در توسعه کشورهای مختلف افزون شده و با توجه به ماهیت این حوزه، ارزیابی عملکرد و تخصیص بودجه در توسعه sti از طرف دولت‌ها ضروری تشخیص داده شده است. در این مقاله، مبانی و مدل‌های ارزیابی sti معرفی و بر اساس تلفیق مدل‌های ارزیابی عملکردمحور و ذینفعان کلیدی، مدل جدیدی برای ارزیابی sti به کار گرفته شده است. مجموعه شاخص‌های درون‌دادی، برون‌دادی، پیامدی و اثرگذاری مدل به تفکیک پنج حوزه تخصصی علوم (طبیعی، مهندسی، انسانی، اجتماعی و سلامت) تدوین و ارزیابی عملکرد برای چهار گروه ذینفعان اصلی مشتمل بر سیاست‌گذاران، پژوهشگران و فناوران، بهره‌برداران صنعتی و عموم مردم، به ترتیب در قالب سنجش تناسب، کارایی، اثربخشی و سودمندی، امکان‌پذیر می‌شود. نتایج نهایی نیز به صورت نمودار راداری در سطح ارزیابی مورد نظر نمایش داده می‌شود که در بخش پایانی مقاله نمونه‌ای از آن برای ارزیابی عملکرد پژوهشی دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها ارائه شده است.

Selecting and Applying Science, Technology and Innovation Evaluation Indices

Recently, with the advent of knowledgebased economies, the importance of science, technology and innovation (STI) have grown in different countries development. Therefore, the performance evaluation of STI activities recognized as a necessity. In this paper, the STI evaluation concepts and models introduce and a new evaluation model has been proposed based on the integration of performancebased and key stakeholdersbased evaluation approaches. The pool of input, output, outcome and impact indicators have classified into five specialized fields including natural sciences, engineering sciences, human sciences, social sciences, and health sciences. Then, performance evaluation is feasible in terms of relevance, efficiency, effectiveness, and usefulness for the four main stakeholders including policymakers, researchers and technicians, industrial beneficiaries, and the public. The final results presented in the form of a radar chart which we showed one sample performance evaluation of universities and research institutes.