کاربستِ «رسول» و «نبی» در عقاید اسلامی

نحوه گویش قرآن در نام‌آوریِ پیامبران با دو عنوان «رسول» و «نبی»، خاستگاه اظهار نظر عالمان مسلمان درباره تفاوت آن دو شده است. این مساله را در آیات، روایات و متون کلامی بررسی کردیم. از گویش قرآن، هم‌سان‌انگاری این دو مفهوم به دست آمد. روایت‌هایی از ایمه علیهم السلام یافتیم که نبی، صدای فرشته را می‌شنود یا در خواب مشاهده می‌کند، اما رسول در بیداری هم می‌بیند؛ لذا ارتباط آن‌ها عموم و خصوص مطلق است. از مقطعی که آثار آن را در قرن سوم یافتیم، شهرت یافته که ارتباط آن‌ها عموم و خصوص مطلق با معیار شریعت، کتاب و معجزه است. منشا این تفاوت‌گذاری جدید، نوع ماموریت و مبانی قول ایمه علیهم السلام است؛ که البته هم‌چنان با مخالفت برخی متاخران مواجه است. آیه‌الله مصباح‌ یزدی بر اساس قول علامه طباطبایی، تفاوت را در اتمام حجتِ رسول دانسته که استدلال ایشان را ناکافی یافتیم.