تحلیل عرصه‌‌ها و زمینه‌‌های تقابل غیرسیاسی ماتریدیه و سلفیهدر افغانستان معاصر

مکتب کلامی ماتریدیه در افغانستان از دیرباز مرجع اعتقادی حنفیان این کشور به حساب می‌‌آمد، امّا در چند دهه اخیر با شکل‌‌گیری و رشد جریان سلفیه در این کشور، بقای حنفیّت اصیل ماتریدی پیشینه‌دار و اهل تصوف با مشکلات زیادی مواجه شده است. از آن‌جایی که در پژوهش‌‌های پیرامون رویارویی سلفیه و ماتریدیه در افغانستان به مسائل کلامی، اعتقادی و فرهنگی مورد اختلاف میان این دو جریان کمتر توجه گردیده، در این نوشتار با جستاری بر مبانی و منابع مرتبط با این دو جریان، چیستی وضعیت ماتریدیه و سلفیه و عرصه‌‌ها و زمینه‌‌های تقابل آن‌ها در افغانستان معاصر در مسائل غیرسیاسی با روش تحلیلی توصیفی بررسی ‌‌شده است. می‌‌توان گفت سلفیان در تلاش هستند تا با از بین بردن زیرساخت‌‌های فکری حنفیان ماتریدی افغانستان، الهیات و بنیان‌‌های فکری سلفی را جایگزین سازند. ماتریدیان نیز با درک پیشینه و الهیات و فعالیت‌‌های تکفیری جریان سلفیت در افغانستان به رویارویی با آن برخاسته‌اند. تبیین خوانش و تفسیر متفاوت این دو جریان از مسائل کلامی و اعتقادی و بازشناسی نگاه متفاوت ایشان به مسائل فرهنگی و اجتماعی که در پیش‌‌زمینه‌‌های گوناگونی مانند ناسازگاری مبانی معرفتی، خشونت‌گرایی و گرایش ماتریدیان به تصوف هویدا است، بیانگر جنبه‌‌های غیرسیاسی تقابل این دو گروه در افغانستان معاصر است.