نقد ‌و بررسی ادلۀ مشروعیت تقسیم ثلاثۀ توحید

تقسیم توحید از دیدگاه سلفیه با تقسیم دیگر فِرَق اسلامی متفاوت است. طبق نظر سلفیه «توحید در اسماء و صفات»، «توحید در ربوبیت» و «توحید در الوهیت یا عبادت» اقسام توحید هستند. از آن‌جا که هیچ آیه یا روایتی از پیامبر یا نقلی از صحابه در تایید این تقسیم وجود ندارد، این جریان تنها از استقراء آیات قرآن و استشهاد به کلمات عده‌ای از دانشمندان قرون اولیۀ اسلامی استفاده کرده است. آنان معتقدند هر آیه‌ای که در قرآن از توحید سخن گفته است، به یکی از این سه قسم اشاره می‌کند؛ در حالی که این استقراء دارای اشکال است، زیرا آیات دیگری از قرآن ‌وجود دارد که قسم دیگری مانند «توحید در حاکمیت» یا «توحید در شفاعت» را ثابت می‌کند؛ علاوه بر این، تقسیم‌های دیگری از توحید با استناد به آیات دیگر قرآن توسط دانشمندان مسلمان، حتی توسط برخی از سلفیه ارائه شده است که استقراء آنان را نقض می‌کند. دلیل دوم شواهدی است ‌که از آثار سلف ارائه شده است. این شواهد یا متعلق به دوران سلف نیستند و بر مبنای سلفیه فاقد حجیتند، یا مبتلا به تحریف لفظی شده‌اند و یا استشهاد به مواضعی است که قوانین منطقی تقسیم در آن رعایت نشده است.