تحلیلی نو از تفاوت «نبی»، «رسول» و «امام»

در باب تفاوت میان «نبیّ»، «رسول» و «امام» دیدگاه‌های متفاوتی مطرح شده‌ است. در این میان، دو دیدگاه از همه معروف‌ترند؛ یکی از این دو، در باب تفاوت میان «نبیّ» و «رسول» است که «نبی» را مامور به ‌تبلیغ نمی‌داند، ولی «رسول» را مامور به ‌تبلیغ می‌داند. در دیدگاه دوم (مبتنی بر روایات زراره)، «امام» قادر به دیدن فرشته نیست، اما «نبیّ» و «رسول» با اندک تفاوتی قائل به دیدن فرشته هستند. محققان بسیاری، دیدگاه نخست را به دلایلی مخدوش دانسته‌اند و به حسب استقصا، تمامی محققان، دیدگاه دوم را به گونه‌ای تفسیر کرده‌اند که منجر به تعارضات کلامی و دلالی می‌شود، و سپس سعی می‌کنند با توجیهاتی این تعارضات را برطرف کنند. تعارض کلامی در ناسازگاری مقام امامت با ندیدن فرشته مطرح می‌شود، و تعارض دلالی با روایاتی مطرح می‌شود که به دیدن فرشته توسط امام تصریح می‌کنند. این مقاله پس از بررسی تمامی دیدگاه‌ها، به دفاع از دیدگاه نخست پرداخته، و سپس با تبیین جدیدی از روایات زراره، تعارضات کلامی و دلالیِ به‌وجودآمده در دیدگاه دوم را برطرف می‌سازد.