مقایسه کیفیت اخذ رضایت آگاهانه در بیماران آنژیوگرافی در بیمارستان ‌های منتخب شهر مشهد از دیدگاه ‏بیماران و پزشکان ‏

هدف: اخذرضایت آگاهانه از بیماران که اساس اخلاق پزشکی و اساسی ‌ترین حقوق بیماران است، مستلزم رعایت شروطی است. هدف این مطالعه مقایسه کیفیت اخذ رضایت آگاهانه در بیماران بستری آنژیوگرافی در بیمارستان‌های منتخب شهرمشهد درسال 1398 از دیدگاه بیماران و پزشکان می ‌باشد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بود که با ترکیبی از روش های کمی و کیفی انجام شد. ابتدا با بررسی متون در پایگاه‌ های علمی معتبر شاخص ‌های کیفیت اخذ رضایت آگاهانه استخراج و پرسشنامه سنجش دیدگاه بیماران و پزشکان در این زمینه تدوین و روایی سنجی شد. سپس 10 نفر از پزشکانی که بیشترین آنژیوگرافی را در بیمارستان‌ های منتخب امام رضا(ع) و قائم (عج) داشتند، انتخاب و پرسشنامه خودارزیابی پزشکان را تکمیل نمودند. به ازای هر پزشک 30 بیمار آنژیوگرافی عروق کرونری ازهر پزشک به ‌صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه بیماران را تکمیل نمودند. داده ها در نرم‌افزار آماری  25 spss، تحلیل شد. از آزمون‌ های ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل وآنووا استفاده گردید. سطح معنی داری رابطه 0/05 در نظر گرفته شد. یافته ‌ها : پرسشنامه پزشکان با 11 سوال و 4 بعد و پرسشنامه بیماران با 22 سوال و 6 بعد تدوین گردید. پاسخ ها در هر سوال به صورت طیف لیکرت به صورت بسیار کم (1) تا بسیار زیاد (5) نمره دهی شد و میانگین امتیاز هر بعد تعیین گردید. در ارزیابی کیفیت اخذ رضایت آگاهانه بیشترین امتیاز از دیدگاه بیماران و پزشکان مربوط به بعد &تعامل پزشک و بیمار& بود. میانگین امتیاز داده ‌شده به ابعاد مشترک دو پرسشنامه در ارزیابی بیماران 2/94 و در خودارزیابی پزشکان 3/8 از 5 بود. بین سطح تحصیلات بیماران و ابعاد درک کردن و داوطلبانه بودن رابطه معنادار دیده شد (0/05≤p). اخذ رضایت آگاهانه قبل از روز بستری نزد پزشک معالج و بعد از ارائه توضیحات لازم توسط پزشک یا دستیار وی، کارگاه آموزش ارتباط موثر برای رزیدنت‌ ها و پزشکان و تشریح جنبه‌ های قانونی، شرعی، درمانی جهت اخذ رضایت آگاهانه صحیح در مطالعه دلفی مورد تاکید واقع شد. نتیجه‌ گیری: در همه ابعاد نمره ارزیابی بیماران کمتر از حد مطلوب و همچنین کمتر از نمره خودارزیابی پزشکان بوده است. با توجه به اهمیت آگاهانه بودن رضایت اخذ شده، پیشنهاد می ‌شود راهکارهای ارائه‌ شده در نحوه اخذ رضایت آن به کار گرفته شود.

Comparison of the Quality of Informed Consent in Angiography Patients in Selected ‎Hospitals in Mashhad from The Perspective of Patients and Physicians ‎

Purpose: Obtaining informed consent from patients, which is the basis of medical ethics and the most basic rights of patients, requires compliance with the conditions. The aim of this study was to compare the quality of informed consent of patients admitted to angiography in selected hospitals of Mashhad in 2020 from the perspective of patients and physicians. Methods: This study has a descriptivecrosssectional design. First, by examining the texts, the quality indicators of obtaining informed consent were extracted and a questionnaire for patients and physicians was compiled. Questionnaire was developed and validated to assess the views of patients and physicians in this field. Then, 10 doctors who had the most angiography in the selected hospitals of Imam Reza (AS) and Ghaem (AS), were randomly selected the questionnaire for doctors and 30 patients for each physician, and completed the questionnaire of the patients. Results: Physicians ’questionnaire with 11 questions and 4 dimensions and patients’ questionnaire with 22 questions and 6 dimensions were developed. The answers in each question were scored as a Likert scale from very low (1) to very high (5) and the average score of each dimension was determined. In evaluating the quality of informed consent, the highest score from the perspective of patients and physicians was related to the dimension of &physician patient interaction&. The mean score was 2/94 in the evaluation of patients and 3/8 in the selfassessment of physicians. A significant relationship was found between the level of education of patients and the dimensions of understanding and volunteering (p ≤0/05). Informed consents were obtained before the day of admission to the treating physician and after providing the necessary explanations by the physician, effective communication training workshop for residents and physicians and explaining the legal, religious, therapeutic aspects, etc. Delfi was emphasized. Conclusion: In all respects, the score of the patient’s evaluation was less than the desired level also lower than the score of the physicians’ selfassessment. It is suggested that the proposed solutions be used in the way of obtaining satisfaction.