بررسی ساختار سازه ای واکه های زبان آذری در بزرگسالان آذری زبان 18 تا 24 ساله

هدف: ساختار سازه ای مهمترین ویژگی آکوستیکی واکه ها است وچون واکه مرکز اصلی هجاست، بنابراین بررسی سازه ها در واکه ها دارای اهمیت زیادی می باشد. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی ساختار سازه ای (3 سازه ی اول) در 9 واکه ی آذری در بزرگسالان آذری زبان می باشد. روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه مقطعی و توصیفی-تحلیلی بود. شرکت کنندگان در این مطالعه50 نفر (25مرد25زن) از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز در فاصله ی سنی 24-18 سال بودند. فرکانس پایه ی واکه های /i/ و /a/ و فرمنت اول، دوم و سوم 9 واکه ی آذری توسط نرم افزار پرت (praat)، ضبط و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار spss انجام پذیرفت. در صورت برخوردار بودن داده ها از توزیع طبیعی از آزمون tمستقل و در صورت برخوردار نبودن داده ها از توزیع طبیعی از آزمون من ویتنی (mann-whitney) استفاده شد. یافته ها: فرکانس پایه ی واکه ی /a/و /i/ در زنان، به طور معناداری بالاتر از مردان است. واکه ی /æ/ و   /i/در در هر دو جنس،  به ترتیب، دارای بیشترین و کمترین(f1) first formant frequency هستند. بیشترین second formant frequency (f2) در هر دو جنس /i/ و کمترین f2 در مردان /æ/ و در زنان /o/می باشد. همچنین، در هر دو جنس بیشترین (f3) third formant frequency واکه ی /i/ و کمترین، واکه ی/ø/ می باشد. نتیجه گیری: واکه ی /æ/ و /i/ در هر دو جنس به ترتیب، بازترین و بسته ترین واکه ها هستند. واکه /i/ در هر دو جنس و واکه ی /æ/ در مردان و /o/ در زنان به ترتیب پیشین ترین و پسین ترین واکه ها هستند. گردترین واکه ی آذری /ø/  و گسترده ترین آن ها واکه ی /i/ می باشد.