تحول خط بنایی در معماری صفویه با تاکید بر تزیینات کتیبه‌ای مسجد حکیم اصفهان

خط و خوشنویسی طی سد ههای مختلف، نقش ویژ های در تز یینات بناهای مذهبی چونمساجد و اما مزاد هها داشته است. از این میان خط بناییِ ملهم از خط ک وفی در هماهنگیبا سطوح بناها و مصالح به ک ار رفته در آ نها، جلوه ویژه و منحصر به فردی در ک تیب ههاو تز یینات ایجاد نموده است. شیو ههای مختلف خط بنایی در امتزاج با خطوط شکسته وهندسی، ک تیب ههای زیبایی حاوی مضامین آیات قرآنی، احادیث نبوی، اسما الهی، ایمهمعصومین و اشعار فارسی را در قالب اشکال هندسی مانند شمسه، مربع و لوزی رقم زدهاست. از نمون ههای زیبا و ماندگار متعلق به سده هفدهم/ ی ازدهم ک ه در آن خط بنایی درسطحی گسترده مورد استفاده قرار گرفته، مسجد ح یکم اصفهان است. در بررسی ک تیب هها وتز یینات سَردَرهای ورودی، لچکی ایوا نها، ایوانچ هها و طا قهای اطراف صحن، زیر مقرنسسقف گنبد و ایوا نها و طا قنماهای داخل و بیرون ایوا نهای مسجد مذکور به شیو ههایمختلف اجرایی از این خط چون خط بنایی ساده، مشکل، متداخل و معقلی بر م یخوریم. اینشیو هها در تر یکب با شیوه آجرکاری و ک اش یهای معقلی این بنا تز ییناتی منحصربه فرد را برجای گذارده است. اکثرک تیب هها با تر یک بهای مختلف خط بنایی ساده و معقلی اجرا شد هاند.