انعکاس ابعاد معنوی مراسم حج در ادبیات معاصر ایران در تطبیق با ابعاد معنوی و نمادین معماری کعبه

از دیرباز تاکنون در شعر و ادب فارسی سفر به حج جایگاه والایی داشته است. هر یک از ادیبان و سخنوران و اندیشمندان در حوزه ادبیات از زاویه‌ای خاص به آن نگریسته‌اند و به نمایش شکوهمند آن واقف‌اند. حج نمایشی پرشکوه از اوج رهایی انسان موحد از قید تعلقات مادی و نفسانی و عرصۀ پیکار نفس اماره و لوامه و پیروزی نفس مطمئنه است میدان عشق به ایزد یکتا و اثبات یقین به توحید یگانگی الهی و ایثار و از خودگذشتگی و مبارزه با هرچه غیرخداست و زدودن تمام افکار غیرالهی و صاف‌کردن راه دل به سوی منبع حقیقت است. پیکاری که برای هدایت و فرماندهی آن حضرت حق در طول زندگی بشریت یکصدو بیست‌وچهار هزار پیامبر را مسئول رهبری قرار داده تا با تعهد به این مهم مسیر حق و رهبانیت الهی بدون هیچ شک و شبهه‌ای پیموده گردد. در این پیکار حق و باطل که سخت ترین مرحله خودسازی انسان وارسته و میثاق با حضرت حق است به نوعی انسان نفس اماره خویش را در تابوت جسم گذاشته و مرحله به مرحله تشییع می‌کند تا در قربانگاه قربانیش کند و آزاد و رها از هر قیدوبندی و تسلیم فرامین الهی و فارغ‌البال نردبان ترقی عبودیت و بندگی را طی نماید، در راستای تحقق این هدف والا و ارزشمند گام‌های موثر بردارد. در این پژوهش تلاش بر آن است که به شیوۀ کتابخانه‌ای، توصیفی و تحلیلی و به بهره‌مندی از اندیشۀ شاعران و ادیبان معاصر بیشتر پرده از این اسرار برداشته شود و حج‌گزاران الهی از طریق بینش ادبا و علما بهتر بافلسفه عظیم قربانی نفس آشنا شوند.اهداف پژوهش:شناخت ابعاد معنوی سفر حج چگونه در ادبیات معاصر.بررسی ابعاد معنوی سفر حج در معماری کعبه.سوالات پژوهش:ابعاد معنوی سفر حج چگونه در ادبیات معاصر چگونه بازتاب یافته است؟ابعاد معنوی سفر حج در معماری کعبه چه بازتابی یافته است؟

reflection of the spiritual dimensions of hajj in contemporary iranian literature in accordance with the spiritual and symbolic dimensions of kaaba architecture

an important part of the ontology of iranian painting goes back to its foundations and mythological concepts. ferdowsi’s shahnameh is one of the most important texts, which is full of mysteries from the perspective of imagery and visual aspects of poetry. mythological concepts are one of the elements that create existence in these images. in this article, the authors specifically analyze the ontology and match the symbols; in mythology as well as in the image of kyomarth’s court from the shahnameh of tahmasbi, with the approach of islamic wisdom and mysticism, with the aim of discovering the factors that create existence in this image and examining the concepts and symbols of these elements of existence; and they are trying to answer the questions, firstly, what is the relationship between iranian and mythological aesthetics and islamic ontology with painting? secondly, what is the meaningful relationship between the symbolic elements and the existence of this painting? the present article has been compiled using the analytical-comparative method on the map of kyomarth court by collecting documents and analyzing the map. the findings show that the artist visually and symbolically used myths and features of nature as well as islamic wisdom and mysticism in order to conceptualize the story and give existence to the painting, and the artist made use of the shahnameh and the deep concepts of iranian wisdom and islamic literature and mysticism. that period has given a symbolic effect to existence in painting by projecting the elements of existence