تبیین جایگاه شهود در متون منثور فارسی عرفانی با استناد به آثار عرفا قرن 5 تا 7 و انعکاس آن بر نگاره های اسلامی

شهود، یکی از مهم‌ترین موضوعات عرفانی محسوب می‌شود که عرفای بسیاری از قرن سوم هجری در آثار خود به مراتب، مصادیق‌ و احوال آن اشاره کرده‌اند. این مهم در بیان احوالات و اکتشافات شهودی آن‌ها به‌وضوح  نمایان است. به اعتقاد اندیشمندان این حوزه مفهوم شهود همانند بسیاری از مفاهیم دیگر عرفانی با گذر زمان در آثار عرفا تطور و‌ تکامل پیدا کرده است. هدف نگارش این پژوهش بررسی سیر تحول و تطور شهود در متون فارسی عرفانی منثور از ابتدای قرن پنجم تا انتهای قرن هفتم و انعکاس آن در نگارگری اسلامی می‌باشد. این پژوهش، در حوزه تحقیقات نظری و جزو تحقیقات توصیفی- تحلیلی ‌به‌شمار می‌رود‌. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که  پس از ظهور اصطلاحات عرفانی در حوزۀ ادبیات عرفانی، مفهوم شهود تحولات شگرفی یافت. به‌طوری‌که اذعان کردند شهود مولود تزکیه نفس است و در سیر تکاملی عارف نقش به‌سزایی دارد و یکی از مراحل مهم شناخت حق محسوب می‌شود. با استناد به آثار عرفا این قرون، ‌عرفا در قرن پنجم علاقه‌شان به مسئله شهود با واژۀ رویت بیشتر همسو بود. در قرن ششم واژه‌های مشاهده و مکاشفه و شهود قرین شده‌اند و در قرن هفتم به تمایز بین شهود و مشاهده و کشف اعتقاد داشتند. این مفاهیم عرفانی در نگارگری اسلامی نیز نمود یافته است.اهداف پژوهش:بررسی و تحلیل حوزه مفهوم شهود در آثار منثور عرفانی قرن 5 تا 7 هجری.بررسی جلوه‌های شهود و عرفان در نگارگری اسلامی.سوالات پژوهش:مفهوم شهود در آثار منثور عرفانی قرن 5 تا 7 هجری چگونه بازتاب یافته است؟شهود و عرفان در نگارگری اسلامی چگونه منعکس شده است؟

explaining the place of intuition in mystical persian prose texts by referring to the works of mystics of the fifth to seventh centuries and its reflection on islamic paintings

intuition is one of the most important mystical subjects that many mystics from the third century ah in their works have mentioned its examples and circumstances. this importance is clearly evident in the expression of their intuitive circumstances and discoveries. according to scholars in this field, the concept of intuition, like many other mystical concepts, has evolved over time in the works of mystics. the purpose of writing this article is to study the evolution of intuition in persian mystical prose texts from the beginning of the fifth century to the end of the seventh century. this research is in the field of theoretical research and descriptive-analytical research. according to the results, after the emergence of mystical terms in the field of mystical literature, the concept of intuition underwent dramatic changes. as they acknowledged, intuition is born of self-cultivation and plays an important role in the evolution of the mystic and is considered one of the most important stages in knowing the truth. it was consistent. in the sixth century, the words observation, revelation, and intuition were used interchangeably, and in the seventh century, they believed in the distinction between intuition and observation and discovery.