بازشناسی روح معماری ایرانی بر اساس گونه شناسی رفتاری ایرانیان عصر ناصری از نگاه سفرنامه نویسان خارجی

عصر ناصری به‌عنوان یکی از قابل‌تامل ترین ادوار تاریخی ایران دارای ابعاد مطالعاتی گسترده‌ای است. در این میان سفرنامه‌های خارجی می‌تواند نقش مهمی در بازشناسی زوایای مختلف رفتاری ایرانیان داشته باشد. در عصر ناصری و به‌علت گسترش روابط خارجی میزان سفرنامه‌های خارجی افزایش چشمگیری داشت. بدین روی پژوهش حاضر نیز به تاسی از این سنت نوین جهت شناخت معماری عصر ناصری به‌عنوان یکی از ابزارهای مطالعه عصر مذکور؛ بر آن شده است که باطن سنگ و رنگ و بناهای این دوره را با استفاده از مولفه‌های فرهنگی این عصر مورد تحلیل قرار دهد. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده‌های منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. بر این منوال سفرنامه‌های متعدد عصر ناصری و تعریف سفرنامه‌نویسان از رفتار ایرانیان این عصر رهاورد نوین دیگری به همراه خواهد داشت که علاوه بر انکشاف رفتارشناسی از نگاه «دیگری» متغیر مستقل این نوشتار را نیز به‌خوبی پوشش می‌دهد؛ اما چگونگی کشف مولفه‌ها و نحوه کاربست آن‌ها امری است بدون تردید نیازمند یک ساختار قوی علمی است؛ و بر همین منوال نیز پژوهش حاضر چارچوب نظری «رابرت کینگ مرتون»[1] را به‌عنوان دستگاه نظری خود برگزیده و بر اساس آن به کشف مولفه‌های موردنظر خود اقدام نموده است.اهداف پژوهش:1. بازشناسی رفتاری ایرانیان عصر ناصری از نگاه سفرنامه‌نویسان خارجی برمبنای نظریۀ رابرت کینگ مرتون.2. آشنایی با روح معماری معاصر براساس گونه‌شناسی رفتاری ایرانیان عصر ناصری.سوالات پژوهش:1. از نگاه سفرنامه‌نویسان خارجی، رفتار ایرانیان عصر ناصری را چگونه می‌توان تحلیل و بررسی کرد؟2. روح معماری معاصر ایرانی چه تناسبی با مختصات رفتاری آن‌ها دارد؟

recognition of the spirit of iranian architecture based on the behavioral typology of nasserite iranians from the perspective of foreign travel writers

during qajar era, due to the strategic position of iran and the persian gulf, this region was of particular interest to the superior international powers; therefore, travelers, statesmen, ambassadors, and merchants from many different european and non-european countries traveled to iran. in these foreign delegations and political groups, there were also female figures, including lady sheil, jane dieulafoy, gertrude bell, madame wolfson, isabella bird bishop and carla serena. some of these women came to iran as members of political delegations and some for tourism or economic purposes. regarding their status and position, they provided qajar officials with reports in which they addressed iran’s political problems, such as the government’s failure in managing public health and justice, dealing with insecurity, widespread economic corruption among statesmen and other authorities of qajar government, oppressions, and the like. in fact, the present research is conducted using historical research method based on description and analysis through employing library resources, in order to answer the question of how female travelers of naseri era depicted the political problems of qajar government.