>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی گفتمان سوره الرحمن از منظر زبان شناسی و نشانه شناسی اجتماعی و انعکاس آن در نگاره های معراج نامه شاهرخی  
   
نویسنده شاهرخی شهرکی مریم
منبع مطالعات هنر اسلامي - 1401 - دوره : 19 - شماره : 47 - صفحه:689 -710
چکیده    در قرآن نشانه‌هایی برای اندیشمندان است و می‌توان گفت جنبه‌های کلامی و گفتمانی منحصربه‌فرد این کتاب آسمانی یکی از مصادیق این نشانه‌هاست. این پژوهش با بررسی ویژگی‌های نشانه‌شناختی گفتمان قرآنی از منظر زبان‌شناسی به ارائه و تعبیر برخی  نشانه‌ها می‌پردازد. بدین منظور و از آنجا که سوره الرحمن، عروس قرآن، حاوی گفتمانی خاص و منحصربه‌فرد است. در این پژوهش برخی عناصر فرانقش‌های اندیشگانی، بینافردی و متنی آیات آن که به‌ترتیب از منظر نشانه‌شناختی با زمینه یا موضوع سخن،  فضاسازی شخصیتی و نوع سخن ارتباط دارند، به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. حضور پربسامد فرایندهای مادی در آیات ابتدایی، فرایند بیانی در تمام طول سوره و فرایندهای وجودی و شناسایی در آیات انتهایی، استفاده از ضمیر دوم شخص مثنی «کُما (شما»، به‌منظور تاکید و جلب توجه مخاطب و استفاده از واژۀ «رب» به جای استفاده از ضمیر اول شخص مفرد  برای اشاره به گوینده یا ارجاع نقشی، از مهم‌ترین نتایج این بررسی است. برخی از مهم‌ترین استدلالات نشانه‌شناختی این یافته‌ها عبارت‌اند از: سیر ارائه مضامین از عناصر عینی و ملموس به سمت عناصر فرادنیوی و اخروی و قیاس میان آن‌ها برای تجسم بخشی به واقعیت دنیای آخرت، تاکید بر مهم‌ترین وظیفه مخاطبان یعنی ایمان به‌وجود خالق توانا، عدم استفاده از قدرت گوینده و ایجاد فضایی برابر میان گوینده و مخاطب برای تصمیم‌گیری براساس تفکر و خرد و نیز تاکید بر یکسان بودن همه انسان‌ها در برابر پروردگار. این مشخصات گفتمانی در کنار سایر مشخصات بی‌نظیر زبان‌شناختی مانند دلنشینی آوایی، نظم‌آهنگ، روابط معنایی و ... باعث تاثیر در عمق جان و خرد شنوندگان کلام وحی می‌شود و آنان را که با تدبر و استدلال به این گفتمان گوش فرامی‌دهند، به تفکر و اندیشه وامی‌دارد. بررسی مضمونی معراج‌نامه شاهرخی و انطباق آن با نگاره‌های موجود در این اثر، بر وجود نشانه شناختی در آن تاکید دارد.اهداف پژوهش:پیدا کردن ترتیب ارائه افعال و نقش نشانه‌شناختی آن‌ها و یافتن نقش متناظر آن‌ها.بررسی نشانه‌شناختی در نگاره‌های معراج‌نامه شاهرخی.سوالات پژوهش:ترتیب ارائه افعال و نشانه‌شناختی در سوره الرحمن چگونه است؟نشانه‌شناختی چه جایگاهی در نگاره‌های معراج‌نامه شاهرخی دارد؟
کلیدواژه زبان‌شناسی هلیدی، نشانه‌شناسی، سوره الرحمن، نگاره‌های معراج‌نامه شاهرخی
آدرس دانشگاه پیام نور مرکز تهران, دانشکده ادبیات و علوم انسانی, گروه زبانشناسی, ایران
پست الکترونیکی shahrokhymaryam@pnu.ac.ir
 
   examining the discourse of surah rahman from the perspective of linguistics and social semiotics and its reflection in the paintings of shahrokhi’s meraj nameh  
   
Authors shahrokhi shahraki maryam
Abstract    the most significant work of iranian civilization in the islamic era, as the tallest brick dome in the world, is 700 years old, which shows its greatness and stability in the vast plain of windy weather with harsh climate. the secret of the stability of this building among the air currents resulting from the geography of the region is undoubtedly the use of fully engineered structures based on aerodynamics in its architecture, which is used today for the endurance and stability of buildings in civil structures. the present study has based on the damages and erosions caused by air currents and climatic conditions on the soltanieh building. the research method used in this article is descriptive-analytical with laboratory and library studies. the method and tools used are review of written documents, field and laboratory studies. the results indicate that the selection of nested porches on the upper floor of the building in an octagonal design in the direction of the prevailing wind in the area and the presence of a window on each side of the porch is designed based on climate, air resistance and its effects. research objectives• the position of fluid engineering in the tallest brick dome in the world (soltanieh dome)• familiarity with.research questions• what is the position of fluid engineering in the tallest brick dome in the world (soltanieh dome)?• what is the familiarity with the appearance of the building and the considerations of the effect of atmospheric currents on it?
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved