بررسی نکات اشتراک و افتراق دو نگاره به قلم سلطان محمد و صادقی بیک افشار در دوره صفویه

هنر نگارگری از آغاز سلسله صفوی با اصول و قراردادهای حاکم، توسط نگارگران زبده به اوج شکوه و تکامل رسیده است. از آثار شاخص پدیدآمده در این عصر می‌توان به شاهکار شگفت‌انگیز شاهنامه ‌طهماسبی به مدیریت سلطان‌محمد نقاش پایه‌گذار مکتب دوم تبریز اشاره کرد. صادقی‌بیک افشار ازجمله نگارگران پیشرو در شکل‌گیری مکتب قزوین بوده است که آثار نو و شگرفی را در هنر نگارگری به‌یادگار گذاشته است. وی خالق نسخه دست‌نویس مصور شخصی خود، به‌نام انوار سهیلی صادقی می‌باشد. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده‌های منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. در این پژوهش به بررسی نقاط اشتراک و دو نگاره پرداخته شده است. نتایج حاصل از مقایسه تطبیقی نگاره کشتن هوشنگ دیو سیاه را» به قلم سلطان‌محمد و نگاره «زاهد و گاو نذری‌اش» از صادقی‌بیک افشار، ما را به دو جریان سیاسی و اجتماعی متفاوت متصل می‌کند. که روند شکل‌گیری عناصر و ترکیب‌بندی در نگاره‌ها را متحول کرده است. تفاوت‌های بارز نگاره کتاب شاهنامه‌طهماسبی با انوار سهیلی صادقی در بینش اسلامی حامیان اثر و نوع سلیقه حاکم بر یک نسخه سفارشی درباری و یک نسخه دست‌نویس شخصی بوده است، لیکن نقطۀ اشتراک اصلی نیز در نیروی جسارت و بازنمایی دو نگارگر می‌باشد. در هر دو نگاره بازتاب جلوه‌هایی نو، دیونگاری و خلق تصاویر مرتبط به انسان‌ها و داشتن دغدغه‌های آنان با پرداختن به مردم‌واری و واقع‌گرایی پیرامونشان عنوان شده است.اهداف پژوهش:بررسی نکات اشتراک دو نگاره به قلم سلطان‌محمد و صادقی‌بیک افشار.بررسی نکات افتراق دو نگاره به قلم سلطان‌محمد و صادقی‌بیک افشار.سوالات پژوهش:نگاره‌های سلطان‌محمد و صادقی‌بیک افشار دورۀ صفویه دارای چه نقاط اشتراکی است؟نگاره‌های سلطان‌محمد و صادقی‌بیک افشار دورۀ صفویه دارای چه نقاط افتراقی است؟

investigating the differences and similarities between the two paintings by sultan mohammad and sadeghi beik afshar in the safavid period

from the beginning of the safavid dynasty, the art of painting has reached the peak of glory and evolution by the best painters with the governing principles and conventions. the interest of kings in ferdowsi’s mythical and epic poems to cultivate the spirit of heroism in the people along with maintaining the islamic school, has led to the creation of shahnameh writing in this period. one of the significant works created during this period is the amazing masterpiece of shahnameh of shah tahmasp under the management of sultan mohammad naghash. sadeghi beik afshar is one of the leading painters in the formation of qazvin school. after different consideration of the two paintings, the reasons for their commonalities and differences have been discussed, and the results of a comparative comparison of the painting “houshang killing the black demon” by sultan mohammad and the painting “the ascetic, the thief and the demon” by sadeghi beik afshar, it connects us to two different political and social currents. the obvious differences between the painting of shahnameh tahmasebi and soheili’s anvar sadeghi in the islamic view have been the supporters of the work and the type of taste that governs a custom court copy and a personal manuscript, but the main common denominator is in the power of courage and representation of two painters. in both paintings, the reflection of new manifestations, demonography and the creation of images related to human beings and their concerns are addressed by addressing the populism and realism around them.