تبیین حقوق عناصر زیست محیطی و انعکاس آن در تصاویر طبیعت شاهنامه شاه طهماسبی

طبیعت و محیط زیست در ادیان و آیین‌های گوناگون بشر به دلیل اهمیت حیاتی و جایگاه قدسی آن، همواره مورد تقدیس بوده است. در دوره معاصر و با ظهور تجدد، ابداعات و فناوری‌های بی‌پایان آن، شاهد چالش عظیم بحران محیط زیست هستیم. به همین خاطر، ادیان و آیین‌های مختلف، به طرق گوناگون درصدد بازیابی طبیعت و برقراری نظم طبیعی بوده‌اند. به دلیل اهمیت تصاویر طبیعت و نیروهای آن در تفکر شاه طهماسبی، یکی از نقش‌مایه‌های کهن ایرانی درخت زندگی است. این نقش همراه با سیر تفکر انسانی از تمدنی به تمدن دیگر انتقال یافته است. در هنر ایران آثار تصاویر طبیعت شاید فراگیرترین اسناد و مدارک هنری ایران و همچنین جزء کهن‌ترین و اصیل‌ترین آثار هنر اسلامی باشند. حق بر محیط‌زیست سالم، یکی از حقوق بنیادین بشر در دنیای امروز است که حساسیت و توجه به آن به علت پیشرفت علم و فناوری از رشد بی رویه صنایع و فعالیت های توسعه ای کنترل‌نشده، افزایش جمعیت کره ی زمین و تغییر الگوی مصرف در جهان نشات گرفته است، تا آنجا که حفاظت از آن یکی از مهم‌ترین مسائل اواخر قرن بیستم به‌شمار می‌آید. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده‌های منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که حفظ محیط زیست به عنوان یک حق بشری در آموزه های اسلامی و حقوق بشری به کررات دیده شده و تحقق این حق یک مسولیت جمعی در قالب مسولیت حقوقی برای حفظ آن ایجاد می کند، لذا محیط زیست حق دارد که از آن بهره برداری شود و حق دارد که از آن سوء‌استفاده نشود، چراکه کل کائنات در خدمت انسان و برای انسان است.اهداف پژوهش:1. شناخت حقوق عناصر زیست‌محیطی و حقوق انسان بر طبیعت.2. بررسی عناصر زیست‌محیطی در تصاویر شاهنامه شاه طهماسبی.سوالات پژوهش:1. رابطۀ حقوق عناصر زیست‌محیطی بر انسان و حقوق انسان بر طبیعت چگونه است؟2. عناصر زیست ‌محیطی چه جایگاهی در تصاویر شاهنامه شاه طهماسبی دارند؟