واکاوی آفرینش جهان و انسان از عناصر چهارگانه در اقوام سامی و هندو ایرانی در آثار هنری

بخش عظیمی از اساطیر، پاسخی به ابهامات موجود دربارۀ خلقت است. بشر همواره در پی کشف چگونگی خلقت خود و جهان بوده و شرایط زیستی و اعتقاد به خدایان نخستین، نقش مهمی در انتخاب عناصر ترکیبی آفرینش داشته است. انسان به دنبال شرایط زیستی و اجتماعی، عناصر مادی چهارگانه یعنی آب، باد، خاک و آتش را در زمره مقدسات تصور می­ کرد. در این میان اعتقاد به وجود از آب ‌و خاک، پررنگ‌تر است. با توجه به طریق معیشتی کشاورزی و دامداری در نیاز به آب ‌و خاک، باورهای مختلف خلقت از این دو عنصر شکل گرفته و در بسیاری از آثار هنری و ادبی نمودار شده است. اعتقاد به خلقت انسان و جهان از عناصر چهارگانه، ازجمله اساطیری است که در میان روایات و باورهای دینی سامی و هند و ایرانی دیده می‌شود؛ بنابراین بررسی عناصر چهارگانه در اندیشۀ اقوام سامی و هند‌و‌ ایرانی با تکیه بر آثار هنری برجای‌مانده می ­توان نکات مهمی را در این‌باره آشکار سازد. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده ­های منابع کتابخانه ­ای انجام شده است. یافته ­های پژوهش حاکی از این است که مطالب مربوط به خلقت جهان و انسان از عناصر چهارگانه در اساطیر و باورهای سامی، هند و ایرانی، به‌وفور یافت می‌شود و انعکاس روشن آن را می ­توان در آثار هنری این ادوار مشاهده کرد.اهداف پژوهش:1. بازشناسی دیدگاه­ های موجود دربارۀ خلقت جهان و انسان از عناصر چهارگانه در اساطیر و باورهای سامی و هندو ایرانی.2. واکاوی چگونگی انعکاس باور به عناصر چهارگانه در آثار هنری اقوام سامی و هندو ایرانی.سوالات پژوهش:1. در کدام ادیان به آفرینش انسان از عناصر چهارگانه اشاره شده است؟2. باور به نقش عناصر چهارگانه در خلق انسان چه بازتابی در آثار هنری اقوام سامی و ایرانی داشته است؟