تاثیر خصوصیات فرهنگی بر چگونگی استقرار مطبخ در خانه های قاجاری خرم آباد و اردبیل

موقعیت مکانی مطبخ در هر خانه‌ای، بیان‌‌کننده خصوصیات فرهنگی ساکنان و نوع باورهای آن‌ها به محرمیّت و حجاب است. این مقوله میزان و شیوه ارتباطات اجتماعی آنان را مشخص می‌کند.بنابراین باید گفت بین هویت فضایی و جنسیت نوعی ارتباط وجود دارد. بررسی این موضوع در خانه‌های تاریخی مربوط به دورۀ قاجار در شهرهای خرم‌آباد و اردبیل می‌تواند به نوعی پیشینه تاریخی این مسئله را روشن سازد. نوع این پژوهش کیفی است و از روش تحقیق توصیفی تحلیلی استفاده شده است. روش گردآوری داده‌ها اسنادی و میدانی می‌باشد. مبانی نظری تحقیق بر این نکته استوار است که محرمیت و جنسیت در شکل‌گیری فضاهای گوناگون در خانه به‌خصوص مطبخ که عمدتا‌ً مکان استقرار زنان و حضور آن‌ها بوده، تاثیر داشته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد چگونه ساختارهای فرهنگی متفاوت در دو شهر خرم‌آباد و اردبیل باعث ایجاد تفاوت‌هایی در سبک چیدمان فضاهای داخلی به‌خصوص مکان مطبخ شده است؛ در شهر اردبیل مطبخ‌ها در زیر زمین ساخته شده است و از دید نامحرمان به دور و فقط افراد حاضر در مطبخ دید به محیط بیرون داشته‌اند، در حالی‌که در شهر خرم‌آباد مطبخ درکنار حیاط قرار داشته است و موضوع محرمیت و دور از دیدرس بودن آن مانند مطبخ‌های اردبیل مطرح نبوده است.اهداف پژوهش:1. تدوین راهبردهای کلان اصلاح فرآیند تولید مسکن در شهر اردبیل و خرم آباد به منظور تسهیل امکان بروز انطباق میان مسکن و سبک زندگی مردم عام.2. تبیین میزان تاثیرگذاری نقش جنسیت در شکل‌گیری مسکن در شهرهای اردبیل و خرم‌آباد.سوالات پژوهش:1. بازتاب جنسیت و سبک زندگی در معماری خانه‌های قدیمی اردبیل و خرم‌آباد چگونه است ؟2. آیا جنسیت در نقشه‌های خانه‌های مربوط به دوره قاجار تاثیرگذار بوده است؟