>
Fa   |   Ar   |   En
   خوانش شخصیت زنان در شاهنامه عامیانه 948 ه. ق./1540م مکتب تبریز 2 با روش پانفسکی  
   
نویسنده مروج الهه ,کاتب فاطمه ,موسوی لر اشرف السادات
منبع مطالعات هنر اسلامي - 1400 - دوره : 18 - شماره : 44 - صفحه:408 -427
چکیده    جایگاه زنان در دوره های مختلف تحت تاثیر تحولات جامعه ای که در آن زندگی می کنند، قرار دارد.  با بررسی کتاب های به‌تصویر‌ کشیده خارج از دربار می توان به مطالعۀ وضعیت آنها در ادوار مختلف پرداخت. شاهنامه یکی از کتب قابل توجه شاهان صفوی بوده که بارها به تصویر درآمده است. این تحقیق با روش توصیفی -تحلیلی و با بهره گیری از منابع اسنادی انجام‌شده بررسی جایگاه زن در شاهنامه 948 ه. ق./1540م. انجام شده است. در این راستا، به تفسیر و نقش زنان در نگارگری این شاهنامه با اتخاذ رویکرد آیکونولوژی و آیکونوگرافی پرداخته می شود. نتایج تحقیق حاکی از این است که زنان دربار در دوره صفوی، شاهنامه و نگارگری همواره مورد توجه بوده اند و  نکات مشترک زیادی بین آن ها دیده می شود. در تمامی این نگاره ها فقط از زنان درباری یا شاهزاده ها یاد شده است و از زنان کوچه و بازار خبری نیست؛ بنابراین زن ها به‌ واسطه خردمندی، سیاستمداری و  نیکوکاری شان در شاهنامه مطرح شده اند. از طرفی در تاریخ دوره صفوی همه زن ها به طبقه اجتماعی بالایی تعلق دارند. در ارتباط بین متن و تصویر، نگارگر در تصویرگری در مواردی براساس ذوق و سلیقه خود عمل کرده است. همچنین، مشخص شد که درون مایه های تصویری در نگارگری این شاهنامه به عوامل زیادی مانند تحولات جامعه صفوی، جایگاه زن در آن دوره، نگاه فردوسی به زن و سنت نگارگری ایرانی و.... بستگی دارد که در پروسه معنایابی این نگاره ها، باید به متون دیگری رجوع و ارتباط ها را مشخص کرد.اهداف پژوهش:1. واکاوی نقش و جایگاه زن در نگارگری شاهنامه عامیانه دورۀ صفوی.2. بررسی نقش و جایگاه زن در دورۀ صفوی و نگارگری مکتب دوم تبریز.سوالات پژوهش:1. نگارگر شاهنامه عامیانه از چه الگوهایی برای نشان دادن جایگاه تصویر زنان براساس نظریه پانوفسکی استفاده کرده است؟ 2. نقش و جایگاه زنان در دورۀ صفوی، با نگاه فردوسی و نگارگری مکتب تبریز چه شباهت ها و تفاوت هایی دارد؟
کلیدواژه شاهنامه، دوره صفوی، شخصیت زن، مکتب دوم تبریز، پانوفسکی
آدرس دانشگاه الزهرا, دانشکده هنر, گروه پژوهش هنر, ایران, دانشگاه الزهرا, دانشکده هنر, گروه پژوهش هنر, ایران, دانشگاه الزهرا, دانشکده هنر, گروه پژوهش هنر, ایران
پست الکترونیکی a.mousavilar@alzahra.ac.ir
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved