تجلی بصری حوادث سیاسی و اجتماعی قرون دوم تا چهارم هجری بر بناهای تاریخی ( از نظرگاه سفرنامه های ابن فضلان و ابن بطوطه)

سفرنامه ها یکی از مهم ترین نوشته های که درک ما  از جهان پیرامون و گذشته را روشن می سازند. نگارش این نوع این آثار از گذشته های دور رایج بوده است. پس از ظهور اسلام و در نتیجه تشویق آموزه های دینی به سیر و سفر با انگیزه های مذهبی، علمی، سیاسی، نگارش سفرنامه ها رو به فزونی نهاد. سفرنامه های نگاشته شده حاصل مشاهدات و درک شخصی سفرنامه نویس از جهان پیرامونش است که دیده و شنیده است. در قرون نخستین اسلامی شاهد ظهور سفرنامه نویسان متعددی هستیم که امروزه آثارشان یکی از منابع مهم برای شناخت دقیق تحولاتی زمانی و مکانی دورۀ آنهاست. ابن فضلان و ابن بطوطه نیز از جمله این سفرنامه نویسان بودند که بررسی آثارشان، آیینه ای برای آگاهی از تحولات سیاسی و اجتماعی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای انجام شده است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با دیدگاهی تطبیقی به بررسی این دو سفرنامه با تکیه بر مسائل مردم شناختی بپردازد. یافته های پژوهش حاکی از این است که یکی از مهم ترین مضامینی که در این دو سفرنامه مورد توجه قرار گرفته است حوادث سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری و تجلی آن در بناهای تاریخی است.اهداف پژوهش:1. شناخت خطوط کلی تحولات سیاسی و اجتماعی  قرن دوم تا چهارم هجری مندرجات سفرنامه های ابن فضلان و ابن بطوطه.2. بازشناسی تجلی بصری رویدادهای سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری در بناهای تاریخی با تکیه بر سفرنامه ابن فضلان و ابن بطوطه.سوالات پژوهش:1. تحولات سیاسی و اجتماعی دوم تا چهارم هجری چه بازتابی در سفرنامه ابن فضلان و ابن بطوطه داشته است؟ 2. تجلی تحولات سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری بر بناهای تاریخی چیست؟

a visual manifestation of political and social events of the second to fourth centuries ah on historical buildings (from the perspective of the travelogues of ibn fazlan and ibn batuta)

travelogues are one of the most imperative writings that illuminate our understanding of the world around us and the events of the past. writing this type of work has been common since ancient times. after the advent of islam and as a result of encouraging religious teachings to travel with religious, scientific, and political motives, the writing of travelogues increased. the written travelogues are the result of the travel writer’s personal observations and perceptions of the world around him and what has been seen and heard. in the first centuries of islam, we see the emergence of many travel writers whose works today is one of the important sources for accurate knowledge of the temporal and spatial developments of their period. ibn fadhlan and ibn battuta were also among these travel writers whose study of works is a mirror for awareness of political and social developments. the present research is accomplished by descriptive and analytical methods and by relying on the data of library resources. the present study attempts to examine these two travelogues with a comparative perspective based on anthropological issues. findings of the research indicate that one of the most significant themes in these two travelogues is the political and social events of the second to fourth centuries ah and its manifestation in historical buildings.research aims:1. recognition of the general lines of political and social developments of the second to fourth centuries ah, the contents of the travelogues of ibn fazlan and ibn battuta.2. perception of the visual manifestation of political and social events of the second to fourth centuries ah in historical buildings based on the travelogues of ibn fazlan and ibn batuta.research questions:1. what is the reflection of the political and social developments of the second to the fourth ah in the travelogue of ibn fazlan and ibn batuta?2. what is the manifestation of political and social developments of the second to fourth centuries ah on historical buildings?