بررسی مولفه ها و عناصر رئالیسم جادویی در رساله قشیریه و ترتیب السلوک و انعکاس آن در فرهنگ و هنر ایران قرن پنجم

رئالیسم جادویی به‌نوعی شیوه روایی اشاره می‌کند که برای درهم‌آمیختن امر غیرممکن و باورناپذیر با دنیای روزمره است. از بهترین نویسندگان این سبک می توان به گابریل گارسیا مارکز از آمریکای لاتین اشاره کرد. در حوزه ادبیات عرفانی، رئالیسم جادویی خود را به گونه های مختلف نشان داده است. کتاب های تذکرة الاولیا، اسرارالتوحید و رساله قشیریه، گونه های بی نظیری از رئالیسم جادویی را در خود جای داده اند. بررسی عناصر رئالیسم در این آثار و انعکاس آن در فرهنگ و هنر این دوره روشنگر ماهیت رئالیسم در این دوره تاریخی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای انجام شده است. جامعه مورد مطالعه کتاب های رساله قشیریه و ترتیب السلوک اثر ابوالقاسم قشیری است و  زمان مورد پژوهش قرن پنجم هجری، زمان اوج تصوف و عرفان اسلامی در ایران است. نتایج حاصل از این پژوهش مبین این نکته است که حوادث فراواقعی و واقعی در رساله قشیریه و ترتیب السلوک طوری به انتخاب نویسنده در کنار هم قرار گرفته اند که با وجود خارق العاده بودن، برای خواننده، غیرعادی نمی‌نماید. در هر دو اثر مواردی از عناصر رئالیسم جادویی چون ارتباط با عالم غیب، ارتباط با مردگان، آشنا‌زدایی و .... دیده می‌شود. امتداد این ویژگی ادبی را می توان در فرهنگ و هنر قرن پنجم نیز مشاهده کرد.اهداف پژوهش 1. بررسی عناصر رئالیسم جادویی در رساله قشیریه و ترتیب السلوک 2. بررسی نمونه های رئالیسم در فرهنگ و هنر قرن پنجم هجری. سوالات پژوهش 1. عناصر رئالیسم جادویی در رساله قشیریه و ترتیب السلوک تا چه حد نمود داشته است؟2. آیا عناصر رئالیسم رد فرهنگ و هنر قرن پنجم نمود داشته است؟

exploring the components and elements of magical realism in qashiriyeh’s treatise and the order of al-suluk and its reflection in the iranian art and culture of the fifth-century ad.

magical realism refers to a narrative style that seeks to blend the impossible and the unbelievable with the everyday world. one of the best writers of this style is gabriel garcía márquez from latin america. in the field of mystical literature, magical realism has shown itself in different ways. the books of tazkira-al-awliya, asrar al-towheed and qoshiriyyeh treatise contain unique types of magical realism. examining the elements of realism in these works and its reflection in the culture and art of this period sheds light on the nature of realism in this historical period. the present research has been carried out by descriptive-analytical method and relying on data from library sources. the studied community is the books of qoshiriyyeh treatise and the order of al-saluk by abul qasim qoshiri, and the time under study is the fifth century of hijri, the peak time of sufism and islamic mysticism in iran. the results of this research show that the surreal and real events in qoshiriyeh’s treatise and the order of conduct have been put together in such a way that, despite being extraordinary, it does not seem unusual to the reader. in both works, elements of magical realism such as communication with the unseen world, communication with the dead and de-familiarization can be seen. the extension of this literary feature can be seen in the culture and art of the fifth-century ad.research aims:1. investigating the elements of magical realism in qoshiriyyeh’s treatise and the order of behavior2. examining the examples of realism in the culture and art of the fifth-century hijra.research questions:1. to what extent did the elements of magical realism appear in qoshiriyeh’s treatise and the order of behavior?2. have the elements of realism rejected the culture and art of the 5th century?