جایگاه هنر و زیبایی شنایی در تفکرات ابن سینا و سهروردی با تاکید بر هنر صفویه

مفهوم زیبایی بدون تردید یکی از بنیادی ترین ابعاد هنر محسوب می شود. فلاسفه و دانشمندان متعددی در طی تاریخ فلسفه دربارۀ مفهوم زیبایی اندیشیده و ایده های خود را مطرح کرده اند که با توجه به مبانی فکری هر کدام از آن ها، نظریات متفاوتی درباره این مقوله پدید آمده است. زیبایی نزد فلاسفه و حکمای اسلامی نیز از همان روزهای نخستین که اندیشه فلسفی در میان مسلمانان رایج شد، مورد توجه واقع گردید. این توجه که از سویی ناشی از نگاه دینی به اسلام و مبانی دینی مسلمانان و از سوی دیگر ناشی از دریافت های فلسفی آنان از آثار افلاطون و ارسطو و فلوطین بوده است باعث ایجاد آرای خاص هرکدام به مفهومی زیبایی گردید. تفکر مشائی و اشراقی در کنار اندیشه های دو فیلسوف بزرگ ابن سینا و سهروردی مهم ترین مکتب های فلسفی  ایران و جهان اسلام به شمار می روند. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که این فلاسفه در کنار تمام مباحث و سوالات فلسفی عام، در مورد زیبایی هم دارای اندیشه ها و دیدگاه هایی بودند. تفکرات آن ها در مورد هنر و زیبایی را می توان از تبیین جایگاه خیال و حافظه و از دل رمز و داستان های رمزی_شعر و ادبیات بیرون کشید. فلسفه نور سهروردی و زیبایی شناسی ابن سینا در بعضی از هنرهای اسلامی از جمله هنر در دوره حکومت صفویه (907-1135ه.ق) قابل مشاهده است. هنر ایرانی در دوره حکومت صفویه یکی از اعصار درخشان خود را تجربه کرد و در این هنر مفاهیم مذهبی و عرفانی نقشی محوری داشته است. اهداف پژوهش:1. بررسی هنر و زیبایی شناسی در اندیشه ابن سینا و سهروردی.2. بازشناسی انعکاس جلوه های هنر و زیبایی شناسی اندیشه ابن سینا و سهروردی در هنرهای دوره صفوی.سوالات پژوهش:1. علل غایی در هنر از منظر ابن سینا و سهروردی چیست؟2. اندیشه های هنر و زیبایی شناسی ابن سینا و سهروردی چه انعکاسی در هنرهای دوره صفوی یافته است؟

the place of art and aesthetics in the thoughts of avicenna and suhrawardi with emphasis on safavid art

the concept of beauty is undoubtedly one of the most fundamental aspects of art. numerous philosophers and scientists throughout the history of philosophy have perceived the concept of beauty and expressed their notions, which according to the intellectual foundations of each philosopher, various theories have emerged about this category. beauty was also considered by islamic philosophers and sages from the very first days when philosophical thought became popular among muslims. this attention, which on the one hand was due to the religious view of islam and the religious principles of muslims, and on the other hand was due to their philosophical perceptions of the works of plato, aristotle and plotinus, created specific views in a beautiful sense. peripatetic and enlightenment thought along with the ideas of the two great philosophers avicenna and suhrawardi are the most significant philosophical schools in iran and the islamic world.the present research has been accomplished by descriptive and analytical methods and relying on the data of library resources. the research findings indicate that these philosophers, along with all the general philosophical issues and questions, also had ideas and views regarding aesthethics. their thoughts on art and aesthetics can be deduced from the explanation of the place of imagination and memory, and from the heart of mystery and mystic-poetry and literature. suhrawardi’s philosophy of light and avicenna’s aesthetics can be seen in a number of islamic artworks, including art of the safavid period (1355-1907 ah). iranian art experienced one of its glorious eras during the safavid period, and religious and mystical concepts played a pivotal role. research aims:1. a study of art and aesthetics in the thought of avicenna and suhrawardi.2. a recognition of the replication of the effects of art and aesthetics of avicenna and suhrawardi’s thought in the arts of the safavid period.research questions:1. what are the ultimate cause of art in the perspective of avicenna and suhrawardi?2. how are the ideas of art and aesthetics of avicenna and suhrawardi reflected in the arts of the safavid period?