دردها و شکوائیه های اجتماعی و فرهنگی در دیوان قصاید و غزلیات عماد فقیه کرمانی

آثار ادبی به ویژه شعرِ شاعران، بازتابی از اوضاع اجتماعی و فرهنگی عصر آنهاست. از آنجا که هنرمندان دیده ای تیزبین و اندیشه ه ای ژرف نگر دارند، با دقّت بیشتری اوضاع جامعه را کنکاش کرده و نابسامانی های آن را در اثر خود جلوه گر می‌سازند. در ادب فارسی بیان این کمبودها، نابسامانی ها و نارضایتی ها را «شکوائیه» نامیده اند. این نوع شعر به‌خصوص در ادبیات فارسی جایگاه قابل توجّهی دارد. عماد فقیه کرمانی از شاعران برجسته قرن هشتم هجری است که اشعار زیبایی در قالب قصیده و غزل دارد. بررسی «شکوائیه» به عنوان یک مضمون در آثار وی می‌تواند نقش مهمی در بازشناسی وضعیت اجتماعی این دوره داشته باشد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر داده‌های کتابخانه‌ای انجام شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که در دیوان عماد فقیه کرمانی، شاعر به طرز هنرمندانه، این شکوائیه ها را مطرح کرده و از اوضاع جامعۀ زمان خود، انتقاد کرده است. با تامّل در شکوائیه های عماد فقیه می توان به این موضوع پی برد که اوضاع سیاسی حاکم بر عصر شاعر، بیشترین عامل نارضایتی او بوده است. این نارضایتی با مضامینی چون خوار بودن درویشان و نیازمندان، احساس بی‌ارزشی، حقارت فضل و هنر، انتقاد از ساختار و کارگزاران سیاسی بازتاب یافته است. اهداف پژوهش 1.آشنایی با جایگاه شکوائیه‌های اجتماعی و فرهنگی در شعر فارسی. 2. بررسی بازتاب شکوائیه‌های اجتماعی و فرهنگی عماد فقیه کرمانی در دیوان او. سوالات پژوهش 1.شکوائیه‌های اجتماعی و فرهنگی در محتوای شعر فارسی چه سهمی داشته است؟ 2. شکوائیه‌های اجتماعی و فرهنگی عماد فقیه کرمانی چه بازتابی در دیوان او داشته است؟

Social and Cultural Complains and Grievances in the Lyrical Poems of Emad Faqih Kermani

Literary works, especially the poetry of poets, are a reflection of the social and cultural conditions of their time; since artists have keen insights and insightful thoughts, they explore the situation of society more carefully and highlight its irregularities in their work. In Persian literature, the expression of these shortcomings, disorders and dissatisfaction has been called complaint. This type of poetry has a significant place, especially in Persian literature. Emad Faqih Kermani is one of the prominent poets of the eighth century AH who has unique beautiful poems in the form of ode and lyric. Examining complaint as a theme in his works can play a significant role in recognizing the social situation of this period. This research has been done by descriptiveanalytical method and relying on library data. The findings of the research indicate that in the poetry of Emad Faqih Kermani, the poet has artistically raised these complaints and criticized the situation of the society of his time. Reflecting on the complaints of Emad alFaqih, it can be seen that the political situation prevailing in the poet’s era has been the basis of his greatest dissatisfaction. This displeasure is reflected in themes such as the humiliation of dervishes and the needy, the feeling of worthlessness, the humiliation of grace and art, the criticism of the structure and political agents. Research aims: 1. Familiarity with the position of social and cultural grievances in Persian poetry. 2. Investigating the reflection of Emad Faqih Kermani’s social and cultural complaints in his court. Research questions: 1. What is the role of social and cultural grievances in the content of Persian poetry? 2. What is the reflection of Emad Faqih Kermani’s social and cultural complaints in his court?