سیمای هنری معشوق در غزل معاصر شاعران ایرانی

مضامین عاشقانه و توصیف معشوق  یکی از ارکان ثابت غزل به عنوان یک قالب شعری از ابتدای پیدایش آن بوده است. با این حال بررسی سیر تاریخیِ غزل حاکی از این است که در برخی از مقاطع تاریخی تحولاتی در مضامین آن به وجود آمده است.  بدون شک مجموعه ای از تحولات در فضایِ فرهنگی و اجتماعی یک جامعه می تواند در ایجاد تحول در سبک های شعر و مضامین غزل به عنوان مجرایی برای بیان احساس ها و تعلقات روحی نقش داشته باشد. معشوق در غزل کلاسیک از سیمایی کلی و ثابت برخوردار بوده و تا قبل از مشروطه تغییری در سیمای او در توصیفاتی که غزل ‌سرایان از او داشته ‌اند، دیده نشده است اما بررسی غزلیات شاعران معاصر نشان می دهد تحولی در مضمامین عاشقانه آن به خصوص در معرفی سیمای معشوق پدید آمده است که می توان گفت به توصیف هنری تری منجر شده است. سوالی که اینجا می توان مطرح کرد این است که کدام مولفه ها در غزل شاعران معاصرِ ایران سبب پیدایی سیمای هنریِ معشوق شده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد تغییر و تحول شگرف در توصیف هنری معشوق در دوره معاصر ناشی از نوع نگرش عاشق شاعر به معشوق است. مولفه هایی چون ترکِ توصیفات تکراری و کلیشه ‌ای سیمای معشوق در غزل، کاربستِ مشبه ‌به‌ ها و وجه ‌شبه‌ های بدیع و نو در توصیف سیمای معشوق و ابداع صفات و ترکیبات تازه به عنوان صفت معشوق سبب شده است تا علاوه بر تغییراتی که در ساختار، فرم، قالب و زبان غزل روی داد، معشوق کلیت خود را از دست داد و به سوی فردیت حرکت کند. هم چنین رابطه‌ ی مالک و مملوکیِ عاشق و معشوق که حاصل غزل کلاسیک بود، جای خود را به یک رابطه‌ی دو سویه همراه با درک متقابل از یکدیگر داد. این تغییرات  ناشی از تغییر ذهنیت غنایی شاعر نسبت  به انسان و اجتماع است. نشان می دهد که عاشق و معشوق به یکدیگر نزدیکتر شده اند و بسیاری از خواسته های عاشق که در گذشته یک آرزو بوده، امروز دست ‌یافتنی شده است. این رویکردِ غزل سرایان معاصر به ترسیم هنری از سیمای معشوق در غزل انجامیده است. اهداف پژوهش 1. تببین چرایی ایجاد تحول در سیمای معشوق در غزلِ معاصر ایران. 2. ارائه مولفه های موثر در ایجاد توصیف هنری از معشوق در غزلیات معاصر در ایران. سوالات پژوهش 1. چه عواملی در ایجاد تحول در غزل معاصر و توصیف از معشوق نقش داشتند؟ 2. کدام مولفه ها در غزلیات شاعران معاصر منجر به ترسیم هنری از از سیمای معشوق شده است؟

The Artistic Appearance of Beloved in the Sonnets of Contemporary Iranian Poets

Romantic themes and the description of the beloved have been one of the constant pillars of the structure and content of the sonnet as a form of poetry since its foundation. However, the historical course of the sonnet indicates that there have been conceptual alterations in a number of periods. Undoubtedly, a set of changes in the cultural and social atmosphere of a society can play a role in creating changes in the styles of poetry and lyrical themes; as they are a passage for expressing feelings and spiritual belongings. In classical lyric poetry, the beloved beholds a general and stable appearance, moreover, before the constitution, according to the descriptions of the lyricists, no change is visible in this appearance. Nonetheless, by studying the poetry of contemporary lyricists, a variation is seen in romantic themes, mainly in introducing the image of the beloved with a more artistic description. The question that arises here is that which components in the sonnets of contemporary Iranian poets have initiated the emergence of the artistic appearance of the beloved? The research findings show that the dramatic change in the artistic description of the beloved in the contemporary period is due to the type of loverpoet attitude towards the beloved. Components such as the desertion of repetitive descriptions and stereotypes of the beloved image in the sonnet, the use of novel and new similarities and resemblances in describing the beloved image and the invention of new attributes and combinations have led to changes in structure, form and format; furthermore, the lover has lost its generality and has moved towards individuality. Likewise, the ownerslave relationship between the lover and the beloved, which was the result of classical lyric poetry, gave way to a twoway relationship with mutual understanding. These changes are due to the revolution in the poet’s lyrical mentality towards man and society. It demonstrations that the lover and the beloved have become closer to each other and many of the desires of the lover, which were unreachable are now achievable. This approach of contemporary lyricists has led to the artistic depiction of the beloved in the lyric. Research aims: 1. Explaining the alteration in the image of the beloved in contemporary Iranian lyrical poetry 2. Presenting the effective components in creating an artistic description of the beloved in contemporary lyric poems of Iran Research questions: 1. What factors played a role in creating a change in contemporary sonnets and descriptions of the beloved? 2. Which components in the lyric poems of contemporary poets have led to the artistic depiction of the beloved?