بررسی روند نمادگرایی عناصر معماری، در نگاره خسرو درحال گوش کردن به موسیقی باربد از منظر نشانه‌شناسی پیرس

نگارگری ایرانی، باطنی و تا حدودی پنهانی است و برای برداشت مفاهیم آن مطالعه دقیق بیننده را نیاز است. زیرا اشاره‌ای به هدفی والا دارد. در این بین علم نشانه شناسی کمک می‌کند تا با شناسایی و طبقه بندی نشانه‌های هر فرهنگی، شناخت عناصر معماری آن امکان پذیر شود تا بتوان با استفاده مجدد آن‌ها به فراخور زمان حال جایگاه ایران را در جهان معاصر معماری تقویت کرد. برای رسیدن به این منظور روش تحقیق، تاریخی تفسیری و بر مبنای منابع تاریخی و مکتوب است. جمع آوری اطلاعات، اسنادی، ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و روش استدلال، استنتاجی است. مقاله حاضر در صدد است تا با رویکرد نشانه شناسی به مفهوم نشانه‌ها و نمادگرایی نگاره خسرو در حال گوش کردن به موسیقی باربد مربوط به دوره صفوی بپردازد. این مطالعه به دسته بندی انواع عناصر به کار رفته در کالبد نگاره‌‌ی مذکور با توجه به دیدگاه پیرس از نشانه، طبق سه وجه شمایل ، نمایه و نمادین می‌پردازد. به طور مختصر می‌توان گفت در وجه شمایلی نشانه، مدلول به طور عینی نشان دهنده‌‌ی دال بوده، در وجه نمایه‌ای نشانه، مدلول نماد مفهوم ذهنی دال می‌باشد و در خصوص وجه نمادین نشانه، عناصر با وجه شمایلی به مرور زمان دارای ارزش نمادین شده و به این ترتیب دال را با یک قرارداد به مدلول نسبت می‌دهیم.