بررسی کتیبه‌های کوفی مسجد جامع نایین

عصر آل بویه (1055-932/ 447-320)، یکی از مهم‌ترین دوره‌های هنر اسلامی و مسجد جامع نایین از آثار برجسته معماری این دوره (962/350) در ایران است. در سده‌های نخست اسلامی، با جانشین‌شدن الفبای عربی به‌جای حروف پهلوی، خوشنویسی و کتیبه‌نگاری برای نشر آیات قرآن، جایگاه مهمی یافت. انواع بسیار زیبایی از خط کوفی طراحی گردید که بیش از هفت سده، به‌عنوان یک عنصر تزیینی مهم در تزیینات مساجد، اماکن و حتی بر روی بدنه اشیا به شکل‌های متنوع، خودنمایی می‌کرد. در پژوهش حاضر، به مطالعه کتیبه‌های این بنا پرداخته شده است. تناسب خطوط عمودی و افقی در ترکیب حروف، تمایز در نگارش حروف مشابه و توجه به خط کرسی در نگارش، از جمله اصولی است که هنرمند در نگارش کتیبه‌های این بنا در نظر داشته است. همچنین افزودن تزیینات به شکل‌های برگ و بال، مشابه نقوش ساسانی به حروف کوفی نایین، کتیبه‌های این بنا را در زمره یکی از قابل توجه‌ترین کتیبه‌های کوفی در بناهای قرون اولیه اسلامی قرار داده است. روش تحقیق، بنیادی و کیفی و روش گردآوری داده‌ها، کتابخانه‌ای، میدانی و همچنین پردازش رایانه‌ای بوده است.