زیبایی‌شناسی بصری و مفهومی نقاشی‌های رنگ‌روغن بقعه هفت‌تنان شیراز

بقعه هفت‌تنان، از بنا‌های کریم‌خانی در شیراز، بنایی تاریخی است که در شمال آرامگاه حافظ در دامنه کوه تخت‌ضرابی (کوه چهل‌مقام) قرار گرفته است. علت نامگذاری این بقعه و باغ اطراف آن به هفت‌تنان، وجود هفت قبر در باغ است که از زمان کریم‌خان بر روی هر کدام، سنگ بزرگ بدون کتیبه‌ای نصب شده است. این هفت قبر را به هفت عارفی نسبت می‌دهند که در جوار آرامگاه حافظ در این شهر می‌زیسته‌اند و در همان مکان نیز درگذشته‌اند. بقعه یا تکیه واقع در این باغ دارای دو ستون یکپارچه سنگی است که تنها بر روی یکی از این دو ستون آثاری از رنگ و نقاشی به‌جای مانده است. در طاقچه‌های بالایی این ساختمان دو طبقه، که رو به حیاط است، پنج مجلس رنگ و روغن بر روی گچ کار شده است که موضوع تحقیقی در این مقاله است. این مقاله پس از شرح مباحثی در خصوص نقاشی زندیه، به بررسی ویژگی‌های زیبایی‌شناختی نقاشی‌های مذکور و رابطه آن‌ها با مباحث عرفانی مطرح شده در آن دوره می‌پردازد. بر پایه تحقیقات توصیفی تحلیلی به عمل آمده در این پژوهش، ویژگی‌های زیبایی‌شناختی پنج مجلس رنگ و روغن بر روی گچ کار شده و در بقعه هفت‌تنان شیراز به شیوه التقاطی ویژه نقاشی عصر زندیه تا حدودی در خدمت مبانی عرفانی رایج در دوره زندیه، تعریف و سازمان‌دهی شده‌اند.